بررسی نبود ارزیابی تاثیرات پروژه های عمرانی و تاثیر آن بر میزان تحقق پذیری (نمونه موردی: خیابان 55 متری شهر اراک)

برنامه های توسعه شهری در راستای هدایت و مدیریت تحولات شهری به سمت اهداف و چشم اندازهای کلان آتی شهر تدوین می گردند، از این رو اثرات متعددی را بر ابعاد مختلف محیط انسان ساخت خواهند داشت و کلیه وجوه اجتماعی، فرهنگی، زیست محیطی و در مجموع الگوی زیست انسانی را تحت تاثیر قرار خواهند داد. شهر تودهای از ساختمان ها نیست، شهر مجموعه ای از سیستم های همپوشان فرهنگی، اجتماعی و زیست محیطی است که کالبد شهری تبلور آن می باشد. همانگونه که سامانه های مذکور کالبد شهر را شکل می دهد خود از خصوصیات کالبدی و تحولات آن اثر می پذیرد. از این رو طرح های توسعه شهری علاوه بر تاثیرات کالبدی می توانند آثار اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی عمیقی را شکل دهند، لذا بررسی و ارزیابی اثرات احتمالی ناشی از اجرای پروژه های عمرانی و طرح های توسعه شهری ضرورتی در راستای درک این سامانه همپوشان و تصمیم گیری عقلایی در راستای نیل به اهداف و خلق یک سامانه زیستی پایدار خواهد بود. پروژه 55 متری شهر اراک شامل احداث خیابانی به عرض 55 متر با نام اتوبان امیرکبیر می باشد. تحقیق حاضر پس از واکاوی ادبیات مرتبط با ارزیابی اثرات در جهان و ایران، با استفاده از روش تحلیلی توصیفی به بررسی پیامدهای ناشی از نبود ارزیابی تاثیرات این پروژه می پردازد. نتایج بدست آمده حاکی از آن است که نپرداختن به ارزیابی تاثیرات اقتصادی، نبود پیش بینی طرح های تشویقی و در نتیجه نبود سرمایه گذارهای کلان را جهت اجرایی شدن آن موجب گشته است. از سویی دیگر نداشتن ارزیابی تاثیرات اجتماعی نیز منجر به عدم مشارکت شهروندان به ویژه مالکان و موضع گیری آنها شده و در نتیجه علی رغم گذشت بیش از 13 سال از تصویب طرح، کمتر از 30 درصد آن محقق گردیده است.

کلیدواژه ها:

ارزیابی تاثیرات ، ارزیابی تاثیرات اجتماعی (اتا) ، اراک ، پروژه 55 متری