تناقضات بومی گرایی و جهانی شدن

در چارچوب تفکر اجتماعی ، جامعهی ایرانی در طول یک سدهی گذشته همواره در حال تجربه ی گزاره های گفتمانی برای فهم یا نفی تجدد (مدرنیته) بوده است . البته به فراخور هر مقطع زمانی ، ، ها این گزاره کلمات و بهطور کلی گفتمانها متفاوت بو دهاند . در دهه های اخیر با ظهور جریان مهم و تاثیرگذار جهانی شدن دگربار چنین صف آرایی نظری در جامعه ی فکری - آکادمیک ما شکل گرفته است . برخلاف شرایط پیشین ، اما اکنون پدیدهی جهانیشدن به مثابه ی بزرگ ترین ساحت ذهنی و عینی ، پهنهی زندگی را در هر جایی تحت تاثیر قرار داده است . اکنون جهانیشدن همچون پیامد اجتناب ناپذیر تجدد(مدرنیته) در بستر تاریخ انسان قرار دارد . در واقع این پدیده ی نوین در تداوم مدرنیته، که بر آزمون و تجربه و دانش استوار شده است ، خبر از جهان نوینی می دهد. در مقالهی حاضر نگارنده با لحاظ بوم یگرایی همچون واکنش در برابر دگرگونی های حاصل از تجدد متاخر ، دغدغههای فکریآن را برملا می کند. بیتردید عمده ترین دغدغه در ارتباط با بومی شدن و جهانی شدن این است که بپرسیم آیا فرهنگ و تمدن ایرانی در سدهی حاضر ، میتواند آلترناتیو یا بدیلی در برابر سویهی نوین تمدن غربی عرضه کند . اساسا بومی گرایی، در چنین فضایی تبلور می یابد؛ اما چنانکه این نوشتار ایضاح خواهد کرد به، طور کلی ساختار و بنیان معرفت شناختی بومی گرایی، هم چون راهبردی برای پاسداشت میراث فرهنگی و اجتماعی ، در برابر جهانیشدن، هم چون صور نوین تجد ، د به تضادهای متعددی برخورده و لاجرم چنانکه باید و شاید راه به جایی نمی برد . به این منظور در دو بخش آتی مقاله ی حاضر ، ابتدا به تعاریف و مختصات جهانیشدن از دیدگاه صاحبنظران پرداخته و پس از آن ضمن ارایه ی تعریفی برای بومی گرایی از دیدگاه نظری، دلایل چندگا نهای که بومی گرایی در برابر جهانیشدن خلع سلاح می شود مورد اشاره قرار گرفته و توضیح کافی خواهد یافت . به عبارت دقیق تر ، گفتمان های بومیگرایی با وجود فربه گی و فراگیری جغرافیایی آن از آسیای جنوب شرقی گرفته تا جوامع مسلمان ، در بیان معضلات بومی و مشکلات جهان ی و اکتساب یک هویت منسجم در شکل دهی به یک اصالت از یاد رفته دچار تناقضاتی است که برون رفت از آن ممکن نیست مگر آن که بپذیریم این رویکرد خود مستلزم نقد و پرسش گری است به. عقیدهی نگارنده هر توسلی به استراتژی های فکری مفهومکنندهی گفتارهای مسلط و در این جا بومیگرایی در برابر جهانیشدن، باید با آگاهی سازی همراه باشد.