سیری در ویژگیهای عناصر معماری خانه نمونه موردی خانههای شهر دزفول

احتیاج به مسکن و اتخاذ راهکارهای مناسب برای تولید متناسب با نیاز آن؛ یکی از مسایل و مشکلات عمده در شهرهای بزرگ است. نیاز به مسکن در تاریخ، همیشه دغدغه جوامع بوده و به فراخور امکانات و شرایط تاریخی، اقلیمی و تکنولوژیکی، روش های بدیع و متنوع تولید سرپناه، به خلق الگوهای مختلف سکونت منجر شده است. هرچند به نظر می رسد مسیله سکونت به موضوع تکراری و رنگ باخته محافل معماری بدل شده ولی از آنجا که مسکن یک نیاز اجتماعی و اولویتی است مقدم بر تمام کارهای دیگر که از جانب اجتماع به معماری تحمیل می شود؛ معماری مدرن با محور قرار دادن موضوع مسکن و سکونت، اهداف خود را سازماندهی کرده و زیربنای خود را شکل داده، به گونه ای که این مسیله همواره باعث تحسین معماری مدرن شده است.تغییر ماهیت و سبک زندگی در خانه های امروزی و تبدیل شدن خانه، از یک مکان صمیمی و عاطفی به مکانی برای گذران امور روزانه هر شخص امری انکار ناپذیر است. در این مقاله، با بررسی پنج نمونه از خانه های شهر دزفول در دوره ی زمانی پهلوی اول، دوم و قاجار ویژگی های معماری عناصر تشکیل دهنده معماری خانه پرداخته شده است. از بررسی های صورت پذیرفته این مهم حاصل می شود که عناصر معماری خانه های سنتی دزفول از باورها و ارزش های فرهنگی و دینی ساکنین نشات گرفته و باعث حفظ و جلوگیری از تعرض به اعتقادات و باورهای استفاده کنندگان از فضای مسکونی گردیده است. همچنین احترام به انسان و حفظ ارزش هایی مانند محرمیت، رعایت حریم ها، رعایت تناسبات هندسی و انسانی، درونگرایی، توجه ویژه به اقلیم از عوامل موثر در شکل گیری خانه های سنتی دزفول در دوران های پهلوی اول، دوم و قاجاریه می باشد.

کلیدواژه ها:

خانه ، خانه سنتی ، خانه دزفولی ، معماری سنتی ، عناصر معماری