بررسی و شناخت علل بروز تاخیرات در پروژه های عمرانی و ارایه پیشنهادات جهت کاهش آن

هر ساله بخش بزرگی از درآمد ملی صرف سرمایه گذاری در طرحهای عمرانی و توسعه منابع آبی ، ساختمانهای مسکونی ، عمرانی و صنعتی می شود. محدودیت منابع و وجود مسایل مختلف در زمان اجرا، اغلب موجب طولانی شدن زمان اجرا و تاخیر قابل توجه در بهره برداری از طرحها می گردد. براساس گزارش سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور متوسط زمان راه اندازی طرحهای ملی و سرمایه ای در حال حاضر هشت سال می باشد و به طور متوسط، این پروژه ها هم در بخش ملی و هم در بخش استانی با بیش از 50% تاخیر در پیشرفت کار مواجه هستند. امروزه رقابت در عرصه بین الملل همه را مجبور ساخته به عامل زمان توجه کنند . زمان در بهره وری تاثیر داشته و مدیریت بر مبنای زمان ، کلید پیشرفت می باشد. بدین روی رقابت بر پایه زمان و بهره گیری از فرصتها از ارکان موفقیت به شمار می رود . زمان در اجرای پروژه های عمرانی یک محدودیت است که عدم تکمیل پروژه در آن بازه زمانی خسارت و تبعات زیادی را برای پروژه به بار می آورد . زیرا مدت اجرای یک طرح عمرانی در میزان سرمایه گذاری و بازدهی سرمایه مصرف شده در آن طرح اثر مستقیم دارد اگر بهره برداری از پروژه ها با تاخیر مواجه شوند ، ضمن اتلاف سرمایه های ملی ، برخی از آنان توجیه فنی و اقتصادی خود را از دست خواهند داد . به منظور شناسایی عوامل موثر در تاخیر پروژههای عمرانی ، مطالعات میدانی پژوهش حاضر در این خصوص صورت گرفت و در نهایت راهکارهایی در جهت کاهش تاخیرات نیز ارایه گردید.به طور کلی یافته های تحقیق نشان می دهد که فراهم نبودن زیر ساخت های لازم از قبیل فقدان نیروی مجرب کارشناسی ( با انگیزه کافی ) وسیستم اطلاعاتی منسجم وکارآمد، همچنین ضعف سیستم اجرایی وبرنامه ریزی کشور ، از هم گسیختگی عوامل برنامه ریزی ، طرح ریزی وبودجه ریزی یا به تعبیری ، عدم ارتباط برنامه های کلان ، بخشی ومنطقه ای وارزیابی طرحها، همچنین عدم تعهد والتزام عملی لازم وکافی در تهیه واجرای برنامه های مناسب توسعه را می توان از موانع اساسی تاخیرات در پروژهها برشمرد . هر چند عدم تخصیص بودجه کافی علت اصلی افزایش مدت اجرای پروژه ها قلمداد میگردد . لیکن عملکرد نا مناسب مدیریت این پروژهها که خود ناشی از عدم شناخت از نظامهای فنی و اجرایی طرحهای عمرانی و برنامه ریزی و کنترل پروژه است نیز بعنوان عامل مهم بایستی مد نظر قرار گیرد . با توجه به اینکه پروژههای عمرانی ،جزیی از برنامه های توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی می باشند لذا از ضوابط حاکم بر این برنامه ها و تغییرات آنها تاثیر پذیر خواهد بود و موفقیت در پروژههای عمرانی با وجود نظام صحیح و درست حاکم بر پروژههای عمرانی و اجرای صحیح آن بدست خواهد آمد . مهمترین عامل در سطح کلان ، نقش و جایگاه مدیریت کارآمد است که می تواند مشکلات را از میان بردارد.

کلیدواژه ها:

علل تاخیر ، مدیریت زمان پروژه ، زمانبندی