حکمت معماری اسلامی (بررسی حکمت معماری اسلامی با محوریت مسجد)

هنر دین و مذهبی از زمان به وجود آمدت به دنبال محیطی است که پیروان خود را در آنجا جمع نماید. این تجمع که عامل اصلی آن عبادت است وسیله ای است برای تعاملات اجتماعی میان پیروان آن دین، به ویژه ادیانی که به تعاملات اجتماعی بها داده اند . انسان که موجودی است فطری برای ارتباط با آفریننده ی خود نیازمند مکانی است که دارای ویژگیهای آسمانی و معنوی که تجربه ی عروج روح و اتصال آن به هستی لایزال را ممکن سازد. از میان ادیان الهی دین اسلام بیشترین اهمیت را برای جنبه ی اجتماعی عبادت قایل بوده است، مکانی که این امکان را برای این امر خطیر فراهم آورده از اهمیت بسزایی برخوردار است . بنابراین مساجد جایگاه والایی دارند، مسجد قلب طپنده ی شهرهای اسلامی است و باید مهمترین و بهترین مکانها برای مساجد فراهم شود. اولین اقدامی که حضرت محمد (ص) بعد از تشکیل حکومت در مدینه کرد ساخت مسجد قبا بود که الگویی اولیه تمامی مساجد گردید. این مسجد علاوه بر روح اسلامی دارای هویت اسلامی نیز بود چون دارای کالبدی اسلامی بود دین اسلام با ورود به ایران روح اسلامی را در کالبد بنای ایرانی دمید . این حقیقتی است که تازه متولد شده با وورد به ایران جایگاه روح بناها و زشتی ( آتشکده ها و معابد زرتشتی) را گرفت. یعنی روح اسلامی در ظرف ایرانی جاری گردید . بسیاری از مساجد که بر روی آتشکده ها و معابد بنا نشده بودند همان کالبد ایرانی خود را با روح اسلامی حفظ نمودند بنابراین هویت ایرانی درقالب مساجد بازنمایی کرد.برای کشف این حکمت در مقاله فوق ابتدا به بررسی مفاهیم هنر مقدس میرویم.پس از آن به ارتباط میان معماری و حکمت هنر اسلامی می پردازیم

کلیدواژه ها:

حکمت هنر اسلامی ، حکمت معماری اسلامی مساجد ، خانه خدا ، مسجد