علت شناسی آسیب روانی – فرهنگی افراطی گری در مذهب

مذهب به عنوان یک عنصر فرهنگی کارکردهای متعددی داشته و در سلامت روانی، جسمانی، اجتماعی افراد اثر گذار است. با این وجود در عصر کنونی تمامی جوامع مذهبی به ویژه جوامع مسلمان با پدیده ای به نام افراطی گرایی مواجه بوده که هزینه گرانی نیز برای آن پراخت می شود. در این مقاله افراطی گرایی دینی مورد بررسی قرار گرفته که البته بررسی ها کالبدشکافی اندکی از این پدیده را نشان می دهند. افراط گرایی مذهبی گونه ای انحراف مذهبی است که با تفسیرخاصی از متون دینی و با انگیزه های غالبا سیاسی و مادی مطرح می شود و معمولا جریان عمومی دینی با آن همراهی نمی کند. در تبیین این پدیده دو دسته نظریه های اجتماعی و روانشناختی مطرح گردیده است. نظریه های اجتماعی شامل محرومیت نسبی، شبکه اجتماعی، جنبش اجتماعی و کنش متقابل نمادین است. نظریه های پویایی گروه، شناختی، یادگیری اجتماعی، روانشناسی اجتماعی، تازگی طلبی، هویت و خودشیفتگی نیز نمونه هایی از تبیین های روانشناختی در این باب هستند. در این نوشتار بررسی اجمالی از تبیین پدیده افراطی گرایی مذهبی با تاکید بر افراطی گری اسلامی صورت گرفته است.

کلیدواژه ها:

علت شناسی ، آسیب روانی – فرهنگی ، افراطی گری ، مذهب