نقد روشگرایی از منظر هرمنوتیک فلسفی گادامر

  • سال انتشار: 1395
  • محل انتشار: دوفصلنامه فلسفه و کلام، دوره: 48، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_IPT-48-1_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 757
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

علی رضا آزاد

استادیار دانشگاه فردوسی مشهد

احمد واعظی

دانشیار دانشگاه باقر العلوم

حسن نقی زاده

استاد دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

نقد گادامر بر روشگرایی یکی از آموزههای اساسی هرمنوتیک فلسفی اوست . گادامر حقیقت رافراتر از آن می داند که بتوان با اتخاذ روش به تمام آن رسید . وی انحصار حقیقت در فرآیندهای روشمند را نقد میکند اما لزوم کار روشمند را نفی نمیکند. در این مقاله ریشه های روشگرایی دریونان باستان و دوران جدید و تقریر گادامر از اندیشههای فرا روشی فیلسوفان یونان بررسی میشود و نقد پدیدارشناسانه گادامر بر سوبژکتیویسم دکارتی و معرفت شناسی کانتی و روشگرایی هرمنوتیک کلاسیک از جمله جدا انگاری سوژه و ابژه و ناکامی روشگرایی در رسیدن به اهداف علمی و ناتوانی در رسیدن به تمام حقیقت و تناقض درونی آن بیان میگردد.گادامر تلقی غلط از منطق و عدم شناخت محدودیتها و مرزهای توانمندی آن را یکی از علل پیدایش پندارهای نادرست درباره روش و انتظارات نا به جا از روشگرایی، از جمله توان حصول حقیقت، میداند و در نقد آن، به سراغ ریشههای یونانی روشگرایی رفته و تفاوت منطق علمی و منطقحکمی را در تقابل اندیشه های دیونیزیوسی و آپولونی میان فیلسوفان رواقی و پیروان آکادمی قدیم بررسی مینماید تا اثبات کند که توقع دستیابی به حقیقت با توسل به روشگرایی، اندیشهای نوظهور ودارای ایرادات مبنایی است. گادامر اندیشه فرا روشی و عقلانیت هرمنوتیک را به عنوان جایگزین روشگرایی و عقلانیت متدیک معرفی میکند و توجه به دیالکتیک، حکمت عملی، بلاغت و امتزاج افقها را راهکار رسیدن به بخشهایی از حقیقت میداند که فراسوی روشگرایی قرار دارد.

کلیدواژه ها

نقد روشگرایی، نقد منطق، حقیقت، هرمنوتیک فلسفی، گادامر

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.