بینامتنیت در اشعار اخوان ثالث

این پژوهش با عنوان «بینامتنیت در اشعار مهدی اخوان ثالث» به بررسی، تبیین و تشریح نحوه تاثیرپذیری و اقتباس اخوان ثالث از شعرای متقدم و متون نظم این شعرا می پردازد. نگارنده پس از تعریف بینامتنیت و نظریه های بینامتنی به بینامتنیت از منظر زبانی، ادبی و اسطوره ای و شگردهای داستان پردازی در اشعار اخوان ثالث و شاهنامه فردوسی پرداخته است که بخش بینامتنیت در شعر اخوان ثالث از منظر زبانی شامل اشتراکات آوایی با زیر بخش های استعمال کلمات با الف اشباع، اسکان ضمیر، تشدید مخفف و تخفیف مشدد، تلفظ اعداد، کسره اضافه با تلفظ خفیف و مسائل کهن عروضی (حذف «ت») و بخش اشتراکات لغوی شامل زیربخش هایی نظیر استعمال آنک و اینک، استعمال لغات و تعبیرات فارسی کهن، استعمال لغات و تعبیرات پهلوی، لغات در معنی خاص و معانی حروف اضافه می باشد؛ و بخش صرفی و نحوی شامل زیر بخش های: آوردن «ب» بر سر فعل ماضی، علامت جمع «ان» به جای «ها»، بسامد بالای ضمیر متصل مفعولی، حرف اضافه مضاعف، صفت تفضیلی، اتصال ضمیر به حرف اضافه، قید و ماضی نقلی (فعل نیشابوری) بینامتنیت در شعر اخوان ثالث از منظر ادبی شامل دو مقوله اسناد مجازی و تشخیص و اغراق می باشد. تلمیحات اسطوره ای مشترک در شاهنامه و آثار اخوان شامل فر، فروغ ایزدی آذر، سیمرغ، جشن سده و بهرام (=ایزد جنگ) می باشد. شگردها و شیوه های داستان پردازی در شاهنامه و آثار اخوان بخش دیگر این پژوهش را تشکیل می دهد. در خاتمه به بینامتنیت در اشعار اخوان و نیما از منظر وزنی و ساختاری پرداخته شده است و پژوهشگر نشان داده است که اخوان ثالث در سرودن شعر نو ازلحاظ بحر و وزن شعری کاملا تحت تاثیر نیما یوشیج بوده است.

کلیدواژه ها:

بینامتنیت ، اخوان ثالث ، فردوسی ، شاهنامه ، اشعار اخوان ثالث