گزینش نظریه ارجح در میان نظریات ملاصدرا پیرامون علم به مادیات و در مادیات

  • سال انتشار: 1393
  • محل انتشار: مجله جستارهایی در فلسفه و کلام، دوره: 46، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_IPT-46-1_005
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 436
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

الهه زارع

دانشجوی دکترای حکمت متعالیه دانشگاه فردوسی مشهد

جهانگیر مسعودی

دانشیار دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

ملاصدرا در باره علم حضوری در باب وجودھای مادی دارای سه رویکرد متفاوت است. ایشان در مواضع بسیاری امور جسمانی را که شامل انواع اجسام و اعراض می باشند، از حوزه علم حضوری خارج میداند و معتقد است آنھا نه نزد خود حضور دارند نه نزد واقعیت دیگری حضور مییابند و نه واقعیت دیگری نزد آنھا امکان حضور دارد. ایشان بنا به مبنایی دیگر معتقد به معلوم واقع شدن مادیات نزد علت مجردشان ھستند.اما بنا بر رویکرد سوم در مواضع متعدد دیگر برای کلیه موجودات ادراک و شعور قایل شدهاند. وی در این دیدگاه، علم و وجود را مساوق میداند.بعلاوه به نظر ایشان حضور، شرط علم و در واقع ھمان حقیقت علم است. تجرد ھم شرط حضور است. بنابراین لازم میآید امور جسمانی ھم دارای نوعی علم حضوری و تجرد باشند، پس ھم میتوان از فرض وجود معلوم در نزد آنھا سخن گفت و ھم از فرض معلوم واقع شدن آنھا به علم حضوری.در این نوشتار سعی ما بر این بوده است. که بنا به تعاریف و مبانی ای که ملاصدرا در مورد علم ارایه دادهاند، مواضع ایشاندر این امر را مورد تفکیک قرار داده و در نھایت به بررسی این امر بپردازیم که کدام سخن صدرا را میتوانبه نحو مستدل نظر نھایی و دقیق ایشان در این مساله قلمداد کرد. بنا بر دلایل ارایه شده در پایان مقاله نظریه و رویکرد سوم ترجیح داده شده است.

کلیدواژه ها

وجود، تجرد، علم حضوری، علم حصولی، وجودھای مادی

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.