مطالعهی تطبیقی آراء هیپولیت تن بر نقش برجستههای ساسانی

سال انتشار: 1395
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 466

فایل این مقاله در 17 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

ICNAH01_057

تاریخ نمایه سازی: 13 شهریور 1396

چکیده مقاله:

در پی انقلاب صنعتی قرن نوزدهم میلادی نوعی علمگرایی اتفاق افتاد که در نتیجه آن مکتب فلسفی پوزیتیویسم توسط اگوست کنت شکل گرفت. این فلسفه معتقد به تاثیر مسلم قوانین طبیعی بر نمودهای انسانی بود. هیپولیتآدولف تن )قرن 19 م(، از نظریهپردازان پیرو مکتب اثباتگرایی )پوزیتیویسم(، تاثیر قوانین طبیعی را بر نمودهای هنری نشان داد و بررسی به روش علمی را وارد عرصهی ادبیات و هنر نمود. به باور وی اثر هنری براساس جبرگرایی غیرتعمدی از تاثیر سه عامل نژاد ، محیط و زمان شکل میگیرد. هر چند انتقادهایی بر عامل نژاد و محیط بر این نظریه وارد است اما نشانههای موثر این عوامل در طی زمان رد پای خود را در انواع هنرها بر جای گذارده است.این مقاله در پی پاسخ به این پرسش که آیا میتوان نشانههایی از تاثیر عوامل مدنظر تن بر نقوش برجستهی ساسانی یافت ، قصد دارد ابتدا به تشریح و بررسی علمی آراء هیپولیت تن در باب نژاد، محیط و زمان بپردازد سپس به مطالعهی تطبیقی نشانههای تحت تاثیر مولفههای مذکور در نقوش برجستهی ساسانی، نایل آید. در راستای تبیین این امر تعداد 91 نمونهی تطبیق یافته از تصاویر انتخابی از نقوش برجستهی دورهی ساسانی متاثر از هنر هخامنشی، رومی و یونانی مورد بررسی قرار گرفته است. نتیجهی حاصل اینست که علیرغم آنکه ساسانیان سعی کردند هنر پارسی نژادی خویش را که در دورهی هخامنشی رایج بود، حفظ کنند اما همجواری جغرافیایی با امپراتوری روم و تاثیرات هنریای که از آنها دریافت کردند و همچنین تاثیرپذیری عناصری از هنر یونان که بر اثر حضور چند قرن در ایران، با هنر ایرانیان عجین شده بود، موجب شد عناصر هنری این تمدنها در هنر دوره ساسانی نفوذ کند، و هنری ترکیبی به وجود آید که گمان تطبیق مولفههای مدنظر تن را در نمونههای مطالعاتی تایید میکند. روش تحقیق، توصیفی تطبیقی -و روش گردآوری اطلاعات کتابخانهای و اینترنتی، میباشد.

نویسندگان

سحر پورجم

کارشناس ارشد پژوهش هنر دانشگاه الزهرا

اشرف السادات موسوی لر

دانشیار گروه پژوهش هنر دانشگاه الزهرا