مطالعه نقش توانمند سازی کشاورزان درمدیریت منابع آب ( مطالعه موردی: روستاهای شهرستان پاکدشت )

آب نقش کلیدی در بخش کشاورزی دارد و با محدود شدن منابع آبی و تغییرات اقلیمی در سال های اخیر باید مصرف آب در این بخش به نحوی بهینه کنترل شود تا پیامدهای منفی حاصل از بهره برداری کنترل نشده از منابع آبی به حداقل ممکن برسد. یکی از دلایل اصلی عدم مدیریت منابع آب در بخش کشاورزی، عدم توانمند سازی کشاورزان در شناخت و بهره برداری بهینه منابع آب می باشد، لذا می توان ادعا کرد رهیافت توانمند سازی کشاورزان در مدیریت منابع آب، امری اجتناب ناپذیر می باشد. پژوهش حاضر به منظور شناسایی شاخص های موثر در مدیریت پایدار منابع آب از طریق توانمند سازی کشاورزان انجام شده است. جامعه آماری پژوهش شامل ده روستای نمونه شهرستان پاکدشت می باشد و داده های لازم از طریق پرسشنامه و مصاحبه فراهم گردیده است. در مرحله اول با استفاده از روش تاپسیس مشخص شد که روستای گلزار با کشت غالب گل و دارا بودن گلخانه های مکانیزه، بالاترین امتیاز (0/7857) را در بین روستاهای نمونه از لحاظ شاخص های توانمند سازی در مدیریت منابع آب داشته است و نتیجه بررسی میانگین رتبه متغیرها نشان داد که میانگین تمام رتبه بالاتر از حد متوسط می باشد که نشان دهنده وضعیت مطلوب شاخص های تحقیق در بین پاسخگویان است و میانگین کل متغیرهای تحقیق 4/2 می باشد که از حد متوسط طیف لیکرت بالاتر است. علاوه بر آن نتیجه آزمون t تک نمونه ای نیز معنی داری میانگین متغیرها را تایید کرد. همچنین تحلیل رگرسیون چند متغیره با روش گام به گام نشان داد که عوامل اقتصادی با 97/6 درصد، بالاترین درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین می کند همچنین مقدار بتای استاندارد نشان داد که تاثیر توانمند سازی بر عوامل محیطی 0/369، بر عوامل اقتصادی 0/355 و عامل اجتماعی 0/294 می باشد.

کلیدواژه ها:

توانمند سازی کشاورزان ، مدیریت منابع آب ، توسعه روستایی ، شهرستان پاکدشت