رتبه بندی ارقام تجاری و جدید سویا با استفاده از تکنیک فرآیند تحلیل سلسله مراتبی؛ مطالعه موردی: منطقه علی آباد گلستان

با توجه به پیوند نزدیک بخش کشاورزی با سایر بخش های اقتصادی، توسعه کشاورزی می تواند نقش مهمی در شکوفایی اقتصاد کشورها ایفا نماید. یکی از مشکلات اساسی کشورهای در حال توسعه از جمله ایران، عدم بهره وری مطلوب از منابع و نهاده های تولید بخش های مختلف اقتصادی است. سویا یکی از مهمترین گیاهان روغنی و پروتیینی به شمار می رود که اهمیت فوق العادهای در تغذیه انسان، دام و مصارف متعدد صنعتی دارد. انتخاب رقم مناسب سویا یکی از مهمترین تصمیمات کشاورزان است ، میزان تولید سویا و کیفیت آن تحت تاثیر عوامل محیطی و زراعی مختلفی قرار می گیرد که این عوامل بر روی انتخاب نوع رقم سویا جهت کشت در هر منطقه تاثیرگذار است، بنابراین، با توجه به روند رو به رشد جمعیت و نیاز جامعه به تامین کالری موردنیاز از طریق مصرف دانه های روغنی، هدف اصلی این پژوهش، بررسی عوامل موثر بر تولید سویا به منظور ارایه یک رتبه بندی و تعیین مناسب ترین رقم در منطقه شرق استان گلستان جهت افزایش تولید و بهره وری است. جامعه آماری موردنظر در این پژوهش منطقه علی آباد در استان گلستان است.اطلاعات موردنیاز پژوهش براساس مصاحبه و تجربیات کارشناسان منطقه مشخص شد و با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی ( AHP ) ارزش وزنی، 9 رقم مختلف سویا شامل ارقام ویلیامز، سحر، گرگان سه، کتول، ساری، Pershing x Epps، Davis x Williams، Habit x TN456 و Williams x Essex محاسبه گردید . تحلیل داده های مسیله با استفاده از نرم افزار اکسپرت چویس صورت گرفت. نتایج بررسی ها نشان داد که معیار عملکرد در هکتار دارای بیشترین تاثیر در انتخاب سویا است و رقم Hobit x TN654 به عنوان بهترین رقم برای کشت در منطقه علی آباد گلستان، شناخته شد. میزان ناسازگاری کلی مدل 0.4 . به دست آمد که نشان دهنده سازگاری مناسب تصمیمات است.

کلیدواژه ها:

رتبه بندی ، سویا ، فرآیند تحلیل سلسله مراتبی ( AHP ) ، گلستان