بررسی نقش ترسیمات هندسی خیام در معماری دوره ی سلجوقیان

هندسه یکی از بنیان های هنر و معماری سنتی ایران است که در سراسر آثار فاخر به جای مانده از گذشته می تواننمودهایی از آن را مشاهده کرد. ایران دانشمندان و ریاضی دانان بسیاری را بر خود دیده است که آثار بسیار ارزنده ای را درباب ترسیمات هندسی از خود بر جای گذاشته اند که بدون شک در معماری عصر خویش و آیندگان تاثیرات بسزایی داشتهاند، یکی از این افراد عمر خیام، ریاضیدان، فیلسوف و شاعر قرن پنجم و ششم هجری قمری، مصادف با دوره یسلجوقیان است، که خدمات شایانی را در زمینه ی جبر و هندسه انجام داده است. در عصر خیام هنر آفرینی های بسیاری در دوره سلجوقیان رخ داده است، یکی از نمونه های بارز این هنر آفرینی گنبد خانه ی شمالی مسجد جامع اصفهان است. هدف از مقاله ی حاضر بررسی رابطه میان هندسه ی این شاهکار معماری با هندسه ی خیام می باشد. از این رو در مقاله ی حاضر پژوهشگر ابتدا می کوشد با بررسی اسناد و مدارک مکتوب (روش کتابخانه ای) از آثار گذشتگان آنها را مورد و بررسی قرار دهد، سپس با ارایه ی ترسیمات هندسی نمود های تجلی هندسه را در اثر به جای مانده با استفاده ازروش توصیفی تحلیلی شرح نماید.

کلیدواژه ها:

خیام ، هندسه ی ترسیمی ، سلجوقیان ، گنبد خانه ی شمالی مسجد جامع اصفهان