بررسی راه کارهای کنترل نور روز در معماری ایرانی نمونه ی موردی : خانه ی بهروزی قزوین

استفاده از نور روز، در صورت توجه به ویژگی های آن، علاوه بر بهبود مصرف انرژی الکتریکی، به علت دارا بودن طیف های نوری مناسب، موجب فراهم آوردن محیطی دلپذیر در ساختمان ها خواهد شد. معماران سنتی ایران با بهره گیری مناسب از نور روز و ایجاد نوآوری هایی در عناصر معماری، توانستند نقاط مثبت آن را درک کرده و برای جنبه های منفی آن نیز راه کارهای مناسبی ارایه نمایند. در این مقاله پس از معرفی ادبیات موضوع و عناصر معماری در ایران به منظور استفاده از نور روز، برخی از راه کارهای معماری ایران در کنترل نور روز و جلوگیری از بروز پدیده ی خیرگی مورد بررسی قرار گرفت. به این منظور خانه ی بهروزی قزوین به عنوان نمونه ی موردی، با استفاده از روش شبیه سازی رایانه ای، به کمک نرم افزار VELUX Daylight Visualizer (v.3) و Climate Consultant مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت. در این شبیه سازی ها، 6 نمونه ی مختلف با مساحت و مشخصات یکسان در نظر گرفته شد که تنها تفاوت آن ها در سطح شفاف جداره ی جنوبی آن ها بود. به طوری که از این 6 نمونه، 2 نمونه مطابق با ارسی های موجود در خانه ی بهروزی و 4 نمونه ی دیگر به شکل پنجره های ساده و فاقد گره چینی مدل سازی شد. نتایج شبیه سازی های شدت روشنایی در این نمونه ها نشان داد که به طور کلی توزیع شدت روشنایی در نمونه های دارای ارسی به مراتب یکنواخت تر از نمونه های فاقد ارسی است. در واقع در محیط هایی که از نورگیرهای ارسی استفاده شده است، نور روز به صورت یکنواخت وارد اتاق شده و آسایش بصری کاربران را فراهم می آورد. به طوری که در نمونه های دارای ارسی، میزان بیشینه ی درخشندگی کم تر از 300 کندلا بر مترمربع به دست آمد، در حالی که در نمونه های فاقد ارسی این مقدار از 1000 کندلا بر مترمربع نیز تجاوز کرد

کلیدواژه ها:

نور روز ، خیرگی ، خانه ی بهروزی ، ارسی ، VELUX Daylight Visualizer