نقش اقلیم در شکل گیری بازارهای سنتی ایران

سرزمین پهناور ایران شامل گستره متنوع آب و هوایی و اقلیمی است و همین امر موجب شکل گیری ابنیه ای با ویژگی های همساز با طبیعت در هر منطقه شده است. طراحی و ساخت بازارهای سنتی نیز به دلیل این که یکی از مهم ترین اماکن اجتماعی در ایران است، تحولات گسترده ای داشته است. از طرفی با توجه به گستره پهناور این دیار، اجرای یکسان بازارها در تمامی شهر ها و اقلیم ها دور از منطق به نظر می رسید. از این رو معماران ایرانی، معماری بازار را با توجه به زیبایی ها، تناسبات و اقلیم خاص هر خطه از این سرزمین نقش داده اند. پژوهش حاضر به معرفی معماری بازارهای سنتی در مناطق مختلف ایران پرداخته و به طور خاص تناسب و ویژگی های منحصر به فرد طراحی بازار در هر یک از اقلیم های چهارگانه ایران را از طریق مطالعه نمونه های موردی شناسایی و ارزیابی می نماید. در این راستا ابتدا ویژگی های معماری اقلیمی در مناطق مختلف ایران مطرح شده و سپس بازار به عنوان یکی از عناصر شاخص در معماری هر اقلیم مورد بررسی قرار گرفته و نمود تاثیرات اقلیمی بر طراحی آن مورد تحلیل و ارزیابی قرار خواهد گرفت. نتایج حاصل گویای این مطلب است که اقلیم به عنوان یک عنصر طبیعی نقش به سزایی در شکل گیری بازار ایرانی داشته و به لطف وسعت، تنوع آب و هوایی، فرهنگ و سایر عوامل موثر بازارهای باشکوه و کم نظیری در جای جای این سرزمین شکل گرفته اند.

کلیدواژه ها:

اقلیم ، بازار ، طراحی اقلیمی ، معماری سنتی ، معماری بازار