ارزیابی دانش معماری ایران در زمینه مجموعه های صنعتی؛ به منظور کشف چالش ها و ارایه راهبردهای توسعه

این نوشتار موید آن است که ارزیابی دانش معماری در خصوص مجموعه های صنعتی به شناسایی چالش های توسعه آنکمک می کند. تامل در مولفه های توسعه دانش معماری سبب شد تا ارزیابی این دانش در سه بخش دانش نظری (یا تولیداتنظری)، انتقال دانش (یا برنامه های آموزشی) و دانش عملی انجام شود. گفتنی است با توجه به ماهیت متفاوت سه گانه هایمذکور، روش ارزیابی هرکدام متناسب با ویژگی های ماهوی آنها انتخاب شد. بدین ترتیب ارزیابی حوزه های نظری به علتماهیت نوشتاری آن، با روش تحلیل محتوا توام شد. در این بخش، مقالات علمی پژوهشی (مندرج در پانزده نشریه معتبرمعماری تا زمستان 1393)، 2500 عنوان کتاب منتخب، پایان نامه های دانشجویی مقطع کارشناسی ارشد (که طی سال های1380 تا پایان 1389 در دانشگاه شهید بهشتی به انجام رسیده اند) و رساله های دکتری معماری (که در دانشگاه های داخلکشور تا پایان سال 1391 تکمیل شده اند)، مورد بررسی قرار گرفت تا کمیت دانش نظری در خصوص معماری مجموعه هایصنعتی برآورد شود. لازم به ذکر است این سنجش در مقایسه با شش کاربری منتخب منظر، مسکونی، مذهبی، درمانی،آموزشی و اداری به انجام رسید. در بخش انتقال دانش، ارزیابی مذکور به تحلیل محتوای برنام هها، گرایش ها، رشته ها وواحدهای درسی مطرح در سه مقطع کارشناسی، ارشد و دکتری معطوف شد. همچنین برای آگاهی از وضعیت دانش عملی،به ارزیابی جه تگیری مسابقات معماری (اعم از مسابقات دوره ای و مسابقات برگزار شده در بازه انتخابی 1389 - 1386)و نیز بررسی نمونه های انتخابی از واحدهای صنعتی موجود (در قالب 63 واحد صنعتی از شهرک صنعتی کاسپین قزوین)اقدام شد. نتایج نشان م یدهد که دانش معماری مجموعه های صنعتی در مقایسه با دیگر کاربری ها از کمترین تولید نظریو انتقال تعلیمی برخوردار بوده است (چالش کمی). علی رغم چنین وضعیتی، در حوزه عملی با رشدی کمی قرین بودهو نیازمند توجه کیفی است (چالش کیفی). همچنین توسعه دانش معماری در زمینه مجموعه های صنعتی فاقد ساختارمنسجم بوده و عمدتا به صورت موضعی و گسسته در حال رشد است. نتایج گویای آن است که رفع چالش های یاد شده باانسجام بخشی به سه گانه های مذکور و اتخاذ راهبرد عمل به نظر (در قالب مهندسی معکوس) محقق می شود. تحقیق بر ایننکته تاکید دارد که توسعه دانش معماری در خصوص مجموعه های صنعتی با برنامه ریزی در قالب ماتریسی از مولفه هایتکمیلی و تکاملی متشکل از حوزه های سه گانه میسر می شود.

کلیدواژه ها:

معماری ، مجموعه های صنعتی ، توسعه دانش ، دانش نظری ، انتقال دانش ، دانش عملی