بررسی و ارزیابی جریان انرژی تولید چای در ایران

امروزه بخش کشاورزی مهمترین بخش تولید کننده مواد غذایی در کشور است که علاوه بر مصرف انرژی، عرضهکننده انرژی نیز میباشد. مقدار انرژی به کار رفته در سیستمهای مختلف تولید زراعی به عواملی همچون نوعمحصول، نوع مواد به کار گرفته شده در تولید آن محصول و ... بستگی دارد. از این رو بررسی میزان مصرف نهادههای مورد استفاده در تولید محصولات از اهمیت بالایی برخوردار است. لذا این تحقیق با هدف تجزیه و تحلیلجریان انرژی و بهروهوری تولید چای ایران در دو بخش مزرعه، مزرعه و کارخانه مورد بررسی قرار گرفت. اطلاعاتاز طریق مصاحبه، پرسشنامه (343 باغدار چای و 30 کارخانه دار به صورت کاملا تصادفی) و آمار سازمان چایکشور جمع آوری گردید. اطلاعات به کمک نرمافزار Excel 2013 و Minitab 17 تجزیه و تحلیل و نتایج استخراجگردید. چهار شاخص کاربری انرژی شامل نسبت انرژی، بهره وری انرژی، انرژی ویژه و افزوده خالص انرژی بهدست آمدند. میانگین انرژیهای ورودی و خروجی تولید چای در ایران برای بخش مزرعه به ترتیب 144 / 6603 و4400 مگاژول بر هکتار به دست آمد. بیشترین و کمترین نهاده مورد استفاده به ترتیب کود نیتروژن (9 / 82درصد) و حشره کش (02 / 0 درصد) مشخص گردید. ولی در بخش مزرعه و کارخانه، میانگین انرژی های ورودی وخروجی به ترتیب 334 / 169336 و 3 / 1409 مگاژول بر هکتار به دست آمد که نهاده برق مصرفی و گاز طبیعی بهترتیب با مقادیر 1384620 و 288960 مگاژول بر هکتار پرمصرفترین نهاده انرژی تولید چای در این بخش بهشمار آمدند. همچنین انرژی غیرمستقیم و برگشت ناپذیر در بخش مزرعه و انرژی مستقیم و برگشت ناپذیر دربخش مزرعه و کارخانه بیشترین مقادیر را به خود اختصاص دادند که نشان دهنده وابستگی تولید چای به منابعیهمچون کود شیمیایی و سوخت می باشد.

کلیدواژه ها:

چای ، نسبت انرژی ، بهره وری انرژی ، انرژی ویژه و افزوده خالص انرژی