تحلیل میزان انطباق پهنه بندی طرح تفصیلی با طرح راهبردی- ساختاری (جامع) تهران

طرح جامع (راهبردی- ساختاری) تهران، پس از دو دهه فقدان طرح شهری، در سال 1386 به تصویب شورایعالی شهرسازی و معماری ایران رسید و متعاقب آن طرح تفصیلی تهران در سال 1391 به تصویب کمیسیون ماده (5) رسید. از آنجا که مطابق با قانون، هرگونه تغییر در اساس طرح جامع، مغایرت محسوب می شود؛ طرح تفصیلی از اختیار تغییر ماهوی و اساسی در طرح جامع برخوردار نیست و در صورت وقوع چنین تغییری، شورایعالی شهرسازی و معماری ایران مرجع رسیدگی به آن است. برپایه گزارشات واصله به دبیرخانه شورایعالی از سال 1392 تاکنون، به واسطه تغییرات طرح تفصیلی شهر تهران، طرح جامع تجربه گر حجم بالایی از تغییرات اساسی بوده است. یکی از مهمترین اسناد و نقشه های طرح جامع که مشمول این نوع تغییرات گشته است، سند پهنه بندی است. از آنجا که سند پهنه بندی یکی از ابزارهای تحقق چشم انداز، اهداف و راهبردهای طرح جامع محسوب می شود و ساختار آتی کالبد، جمعیت و عملکرد شهر تحت تدثیر آن قرار دارد، هرگونه تغییر اساسی در آن نیز، آینده ای متمایز را برای تهران رقم خواهد زد. هدف این پژوهش آن است که از طریق مقایسه تطبیقی و با استفاده از تحلیل نرم افزاری، میزان تبعیت طرح تفصیلی از اساس طرح جامع در زمینه پهنه بندی مشخص گردد. نتایج حاصله نشان از آن دارد که در مجموع حدود 20 درصد از مساحت شهر دچار تغییر در پهنه بندی شده است. بخش اعظم این تغییرات مرتبط با پهنه هایی است که ساختار توسعه شهر تهران لقی می شوند. این تغییرات، به واسطه پیامدهایی همچون افزایش میزان تراکم ساختمانی، افزایش ظرفیت جمعیت پذیری و کاهش حجم خدمات عمومی، آسیب جدی بر زیست پذیری و حیات سالم شهر تهران وارد آورده است.

کلیدواژه ها:

پهنه بندی ، طرح راهبردی ، طرح جامع ، طرح تفصیلی