بررسی ماهیت تربیت اخلاقی از منظر استاد مطهری

یکی از عوامل و موثر بر تحولات اساسی در تعلیم و تربیت در قرن حاضر، تاثیر اندیشه های متفکران و مربیان بزرگ وفرآیندهای تربیتی می باشد. اندیشمندان مسلمان در پرتو تعالیم انسان ساز اسلام به موضوع انسان و تربیت اخلاقی او وراه های وصول به آن، بسیار پرداخته اند و نظامهایی فکری را برای پاسخگویی به سوالات مربوط به انسان و تربیت اخلاقیاو بنا گذارده اند. از دانشمندان معاصری که یادش همواره جاودانه است، شهید آیت الله مرتضی مطهری است. ضعف پژوهشدر حوزه تعلیم و تربیت بویژه در قلمرو ((تربیت اخلاقی))، بی توجهی به اهداف اساسی و بنیادی اخلاق و نقش قابل توجهتربیت اخلاقی در ساماندهی و بهبود وضعیت خشک و بی روح حاکم بر جهان ماشینی امروز، همگی لزوم پرداختن به اینپژوهش را ضروری می نماید. همچنین بحران معنوی و اخلاقی حاکم بر جوامع و مشخص نبودن مرزهای تعلیم و تربیت وتربیت اخلاقی و نظام های تربیت و جوامع اسلامی، بحث و بررسی پیرامون اهداف، معیارها و شیوه های تربیت اخلاقی ازمنظر شهید مطهری در این پژوهش را مشخص تر می سازد. روش تحلیل کیفی عبارت است از مجموعه فعالیت هایی چونمشاهده و شرکت گسترده در فعالیت های پژوهشی است که هر کدام به نحوی محقق را در کسب اطلاعات دست اول،درباره موضوع تحقیق یاری می دهند. بدین ترتیب از اطلاعات جمع آوری شده ،توصیف های تحلیلی ،ادراکی و طبقه بندیشده حاصل می شود.پژوهش حاضر درصدد است تا با استفاده از روش تحلیل کیفی به سوالات پژوهش پاسخ دهد و تربیتاخلاقی را از منظر استاد مطهری بررسی کند.در این روش پژوهش ضمن مراجعه به منابع اصلی و فیش برداری از اسناداصلی و جمع آوری مطالب و اطلاعات مورد نظر به تبیین و تفسیر مسیله مورد پژوهش پرداخته می شود.در این پژوهش باطرح سوالاتی نظیر اینکه در دیدگاه مزبور منشاء و خواستگاه اعمال اخلاقی کجاست ماهیت تربیت اخلاقی چگونه است ارتباط بین اموزش ارزشها و تربیت اخلاقی به چه صورت است و ماهیت گزاره های اخلاقی چگونه است در طی بررسیپاسخ های زیر به دست آمده است: 1- تشخیص حسن و قبح اعمال و اخلاق در نظرشهید مطهری با فطرت و عقل است. 2-ماهیت تربیت اخلاقی از نظر شهید مطهری، امری متعالی و قدسی است. 3- از نظر شهید مطهری بین آموزش ارزشها و تربیت اخلاقی تفاوتی وجود ندارد 4- تربیت اخلاقی از دیدگاه شهید مطهری همه جانبه است و از دیگر نتایج تحقیق عبارتند از:الف) شهید مطهری ایمان و مذهب را ضامن اجرای اخلاقیات می دانند. ب) موضوع عفت و پاکدامنی و اهمیت اخلاقیجنسی هم در نظام تربیتی شهید مطهری جایگاه بالا و والایی دارد.ج) به نظر شهید مطهری مسایل اخلاقی و ارزشهای غیرمادی تنها در مکتب توحید و خداپرستی قابل توجیه است و یکی از خاصیت های عادت این است که با قوی تر شدن عادت درانسان، از دقت و توجه ارادی انسان کاسته می شود.

کلیدواژه ها:

تربیت ، اخلاق ، تربیت اخلاقی ، استاد مطهری