بررسی عرفانی نقش گنبد در مساجد ایرانی

هنر اسلامی به عنوان یکی از ارمغانهای مبارک فرهنگ و تمدن اسلامی مطرح میباشد . این هنر در گذر زمان درصدد ابداع وجوه حق تعالی بوده است؛ به همین دلیل تمثیلهای هنری متداول در این فرهنگ و تمدن، کم و بیش نور خود را از حقیقت اسلام گرفته اند . سرمنشاء و خاستگاه هنر اسلام مرتبط با جهان بینی اسلام و وحی است و ژرف ترین معنای این جهان بینی که محور و اصل بنیادین است، وحدانیت است که موضوع کثرت در وحدت و وحدت در کثرت را این گونه وسیع در هنر اسلام وحدانیت آن محسوب می شود رقم می زند . اینکه خداوند یکی است و هیچ چیز با او قابل قیاس نیست ، همان دیدگاه تنزیهی است که در اسلام نسبت به خداوند وجود دارد و دیگر اینکه خداوند واجب الوجودی است که علت همه چیز است و باقی همه ممکنات هستند و هیچ امری خارج از سیطره خداوند وجود ندارد و درواقع همه عالم و پدیده ها جلوه ای از خود اوست . هنر اسلامی نتیجه تجلی وحدت در ساحت کثرت است. بنابراین هدف مورد تمرکز در این پژوهش، بررسی رابطه فضای گنبدی در نقش عرفان و میزان ایجاد حس معنوی و قدسی در زیر گنبد است.

کلیدواژه ها:

گنبد ، کالبد ، شکل گیری ، عرفان ، مسجد