بررسی عناصر رنگ و نور در معماری اسلامی با تاکید بر مساجد نصیرالملک و مشیر در شیراز

هدف از این پژوهش بررسی عناصر رنگ و نور در هنراسلامی با تاکید بر مساجد نصیرالملک و مشیر در شیراز می باشد. با شناخت هنر اسلامی می توان تا حدودی به درک و شناخت وضع آن در جهان معاصر و از آنجا به امکان احیای آن در صورت افتادگی در تنگنای نخوت نایل آمد. در این راستا این پژوهش به بررسی رنگ و نور در معماری اسلامی مساجد می پردازد؛ نخست به قرن یازدهم و دوازدهم اسلامی باز می گردیم. زمانی که در سرزمین های اسلامی مقارن قرن هفدهم و هجدهم میلادی تحولی در مبانی زیبایی شناسی و حکمت هنر اسلامی بروز و ظهور می کند.سپس با تعریف رنگ و نور به تحلیل رنگ و نقش آن در مساجد دوره اسلامی می پردازیم.آنگاه به ترکیب عناصر و جایگزینی آنها در معماری مساجد و تقسیم و پراکندگی مناسب فضا، رنگ و نقش در آنها می پردازیم.همچنین به تلاقی دین و هنر اسلامی در مساجد و تاثیر شکل و فرم نمادین در انتقال معانی و مفاهیم پرداخته خواهد شد.و به صورت موردی به بررسی دو مسجد باشکوه نصیرالملک و مشیر در شیراز خواهیم پرداخت . سوال اصلی که در این پژوهش مطرح می شود بدین شرح است: دلایل کاربردی، تزیینی استفاده از رنگ و نور در معماری اسلامی بویژه معماری مساجد نصیرالملک و مشیر در شیراز چیست روش پژوهش به شیوه تاریخی و توصیفی و شیوه گردآوری کتابخانه ای و میدانی است. نتایج نشان می دهد کاربردنور و انکسار رنگ ناشی از نور در معماری سنتی این دو مسجد به منظور ایجاد فضاهای شاخص و دادن مفاهیم ویژه به کارآمد مکان است. درمسجدنصیرالملک و مسجد مشیر، نور و رنگ در کنار هم کیفیت معنوی و متافیزیکی به فضا می دهند.

کلیدواژه ها:

رنگ ، نقش ، نور ، معماری ، مساجد ، نصیرالملک ، مشیر ، شیراز