بهینه سازی ابعاد زهکش اصلی شبکه آبیاری و زهکشی افزر استان فارس (طراحی شده به روش غیر متعارف و نوین استفاده از گابیونهای عرضی)

یکی از مهمترین چالشها در طراحی شبکه های آبیاری و زهکشی راضی چگونگی طراحی مقطع پایدار برای خروج رواناب های محدوده پروزه با رعایت توام جنبه های اقتصادی و فنی می باشد . زیرا رعایت ظوابط طراحی از جمله سرعت مناسب ، مغایر با کاهش ابعاد مقاطع و هزینه ها می باشد. در زهکش اصلی شبکه آبیاری و زهکشی دشت افزر (AFMD) استان فارس بدلیل مشکلات اجتماعی و هزینه زیاد تملک امکان تعریض بستر و طراحی با سرعت مجاز وجود نداشته و ناگزیر بجای طراحی کلاسیک واحداث شیب شکن برای کاهش شیب، اجرای نوارهای نوری گابیونی عرضی در فواصل متغیر در بستر وجداره ها در طول 13 کیلومتر برای کنترل فرسایش ناشی از سرعت های غیر مجاز یعنی 2/81 متر بر ثانیه توصیه شده است . نظر به عدم وجود عملی مشابه در استان، تردید در خصوص عدم تخریب جداره ها وجود داشته که منجر به هزینه های بالای ترمیم مسیر و خسارت به اراضی خواهد بود . در این مقاله ضمن پیشنهاد مقطع جدید و بهبود شرایط هیدرولیکی، طراحی مجدد زهکش با روشهای حداکثر سرعت و تنش برشی مجاز صورت پذبرفته که در ابن راستا با تعریف شاخصهای مبنای کنترل پایداری مقاطع یعنی مقادیر سرعت ، تنش و هزینه در روش استاندارد طراحی ، درصد اصلاحات اعمال شده بررسی گردیده که این شیوه جدید طراحی می تواند در طراحی زهکشهای با محدودیت افزایش عرض قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

مقاطع پایدار زهکش ، سرعت مجاز در زهکش ، تسمه های گابیونی در آبراهه ، فرسایش در زهکش