سیستم نوین حسابداری مالیاتی کشور تحول بنیادی در نظام اطلاعاتی فرایند مالیات

سیستم نوین حسابداری مالیاتی کشور که در این مقاله معرفی می گردد، ماحصل یک پروژه تحقیقاتی دانشگاهی با عنوان طرح مطالعه، طراحی و تدوین سیستم حسابداری مالیاتی کشور است که مسیولیت اجرای آن به عهده نگارنده محول حسابداری مالیاتی کشور است که مسیولیت اجرای آن به عهده نگارنده محول گردیده بود این سیستم براساس ویژگی های محیط فعالیت و نیازهای اطلاعاتی گردیده بود. این سیستم براساس ویژگی های محیط فعالیت و نیازهای اطلاعاتی سازمان امور مالیاتی کشور و مبتنی بر مبنای نظری پذیرفته شده حسابداری بخش عمومی طراحی شده است. طولانی بودن فرایند مالیات، مشکلات اندازه گیری میزان مالیاتها و عدم وصول مالیاتهای قطعی شده هر سال مالی در مهلتهای مقرر قانونی، از جمله ویژگی هایی است که استفاده از مبنای تعهدی کامل یا تعهدی تعدیل شده را در شناسایی و ثبت درآمدهای مالیاتی کشور، با مشکلات جدی مواجه و استفاده از مبنای نقدی را تحمیل نموده است. استفاده از حسابداری نقدی در نظام مالیاتی نه تنها موجب نگهداری حساب و انعکاس صحیح درآمدهای مالیاتی هر سال مالی نمی شود، بلکه مدیران سطوح مختلف سازمان امور مالیاتی را از دسترسی به اطلاعات مربوط به مراحل مختلف قبل از وصول مالیات، محروم خواهد نمود. از آنجا که استفاده از مبنای تعهدی در حسابداری درآمدهای مالیاتی، مستلزم تحقق دو شرط قابلیت اندازه گیری و قابلیت وصول این قبیل درآمدها بوده و تحقق شرایط مذکور نیز در وضعیت کنونی در ایران میسر نیست، لذا استفاده از مبنای نقدی و شناسایی درآمدهای مالیاتی در زمان وصول، اجتناب ناپذیر خواهد بود. از سوی دیگر، نگهداری و گزارش اطلاعات مالی مربوط به مراحل مختلف قبل از وصول، برای مدیران امور مالیاتی جهت پیگیری و تسریع در وصول مطالباتی مالیاتی از اهمیت در خود ملاحظه ای برخوردار می باشد. به همین دلیل و به مظور طراحی یک سیستم حسابداری کارآمد، ابتدا فرایند مالیات به دو بخش جداگانه اما در تعامل با یکدیگر موسوم به فرایند اظهار تا قبل از وصول و فرایند وصول و ایصال تقسیم و سپس مراحل مختلف هریک از فرایندهای مذکور شناسایی شد. در سیستم حسابداری مالیاتی مورد طراحی تدابیری اتخاذ گردید تا قابلیتهای مبنای متعهدی د نگهداری و گزارش اطلاعات اطلاعات مربوط به فرایند اظهار تا قبل از وصول مالیات و از سازوکار مبنای نقدی برای نگهداری و گزارش اطلاعات مربوط برای نگهداری و گزارش اطلاعات مالی ناظر بر عملیات هر یک از مراحل مرتبط با فرایند دوگانه فوق نیز از قابلیتهای نظام حسابداری و حسابهای مستقل مبتنی بر تیوری وجوه، استفاده شده است.

کلیدواژه ها:

فرایند مالیات ، مبنای نقدی ، مبنای تعهدی ، قابلیت اندازه گیری ، قابلیت وصول ، تیوری وجوه ، حسابداری حسابهای مستقل