بوتیقای شعر نظامی گنجوی

سهم قابل توجهی از نظرات انتقادی ادب فارسی ، متعلق به شاعرانی است که ضمن اشعار خود فوایدی انتقادی را در توصیف شعر خویش ویا خرده گیری از دیگر شعرا عرضه کرده اند . نمونه چنین اظهار نظرهایی که به بوتیقای شعر یا نقد شعرا موسوم است هم از نظرعلم نقد ادبی و هم از لحاظ تاریخی و اجتماعی دارای اهمیت بسیار است و متاسفانه حاصل این قضاوت ها تاکنون به گونه ای منظم و ادواری جمع آوری نگردیده و هدف از آن معلوم نمودن دیدگاه ها و نظرات شاعر درباره ی شعر و شاعری و به تبع آن شاعران دیگر چه به صورت عام و چه خاص است. نظامی گنجوی یکی از شاعران بزرگ و صاحب سبک است که در مجموع آثار شعری خود ، درباره ی شعر و سخن منظوم و شعر خود و گاه دیگر شعرا قضاوت هایی نموده که از جهات مختلف قابل اعتناست. در یک نگاه کلی ، در بحث لفظ و معنا ، او گرایش به معنا و سخن معنوی دارد و چندان به لفظ اهمیت نمی دهد و بر این باور است که شعر باید دیریاب و به لحاظ لفظ و معنی تازه و غیر تکراری باشد همچنین استفاده ی شاعر از زبان تصویری را لازم می شمرد آنچه به بوتیقای شعری او اهمیت خاصی می دهد از یکسو این است که عموما با آرای رایج در نقد ادبی امروز سازگار است و از سوی دیگر در جای جای خمسه نظرات خود را درباره شعر بیان می دارد و وفور این قضاوت ها بیانگر صاحب نظر بودن شاعر در این زمینه است.

کلیدواژه ها:

نظامی گنجوی ، بوتیقا ، نقد ادبی ، ادبیات فارسی