شواهد شعری در باب نظام احسن از نظر گاه حکیم سنایی غزنوی

سنایی بنیان گذار کاخ عرفان در گستره ادب فارسی است که باورها و آموزه های تصوف و معرفت در دنیای شعرش خوش درخشیده و با تغزل های عاشقانه در آمیخته و به شیواترین صورت ممکن سوز و حال شیفتگی و استغراقش را در اقیانوس بی انتهای توحید به قلم کشیده است. ملکا ذکر تو گویم که تو پاکی و خدایی نروم جز به همان ره که توام راهنمایی (742 :1378 ،سنایی(و اینگونه مراتب تسبیح و تسلیمش را به عرض ملک ارض و سماء می رساند. شعر سنایی، عاشقانه و عارفانه و نخستین شاعری است که مضامین دلنشین توحیدی را به ساحت ادبیات و شعر پارسی وارد نموده است. رنگ و بوی عرفان در مجموعه ی آثار این مرد حق جو، روح و جان انسان را تازه می کند و کلامش چنان ظریف و هنرمندانه اندیشه و تفکر خواننده را بر می انگیزد که به معرفتی در خور توجه رهنمون می شود. سخنان حکیمانه ی سنایی، از حیث تنوع مباحث عرفانی و خداشناسی و نیز از لحاظ زبانی و ادبی وجهه ی خاص و محکمی دارد. این مقاله براساس دیوان سنایی، به اهتمام پیروز بابایی، نگارش یافته که علاوه بر نگاهی اجمالی به آثار و افکار این شاعر فرزانه، به ارایه ی دیدگاه این عارف حکیم در باب نظام احسن پرداخته است که بی تردید شناخت و مطالعه ی آراء و افکار سنایی روشنگر مسیر سلوک ره پویانی خواهد بود که مقصدشان برون رفت از تاریکی های وهم انگیز دنیای پر تزویر مادی است و آرمیدن در آغوش مربی کون و مکان.

کلیدواژه ها:

نظام احسن ، سنایی غزنوی ، آفرینش مخلوقات ، خیر و شر