بررسی و تحلیل سبک شناسانه غزل شبانه سعدی

پدیده شب باز تاب وسیعی در ادبیات ما داشته است به طوری که کمتر شاعر بزرگی را می توان یافت که عظمت اسرار آمیز و راز آلود شب را وصف نکرده باشد و احوال شبانه او در آن نمایان نباشد.سعدی شیراز ی نیز همواره در آثار خود احوال شبانه اش را با وصل و هجران یار مطرح نموده است.حال اگر غزل شبانه را غزلی بدانیم که مطلع آن بیان حال یا واقعه ای شبانه باشد آنگاه به این نتیجه خواهیم رسید که در دیوان سعدی از ششصد و هشتاد و پنج غزل او سی و پنج غزل شبانه است؛ اما از نظر کیفی این شاعر هم در فراق یار شعر سروده و هم در وصال او. هر چند از مجموع سی و شش غزل دیوان او هجده غزل در فراق و حدودا به همین مقدار غزل وصالی وجود دارد، لیکن در سروده های او بیشتر از فراق یار سخن به میان آمده تا وصال او؛ به همین منظور چهره شیخ در احوال و اشعار شبانه او بیشتر با شکوه ی از یار وگله مندی از شب هجران وجود دارد.در این پژوهش بر آنیم تا پدیده شب را با همه ی نماد و رمز و مفهوم و مصادیق آن از دیدگاه این شاعر بررسی نماییم. روش انجام پژوهش ،اسنادی-کتابخانه ای- و مبتنی بر تحلیل محتوا است.

کلیدواژه ها:

غزلیات سعدی ، غزل شبانه ، سحر ، خواب