بررسی رابطهی حق و خلق در هفت اورنگ جامی

چگونگی ارتباط خلق با حق، همواره یکی از دغدغههای عرفا و متکلمین بوده است. پژوهش حاضر، درصدد بررسی چگونگی رابطهی خلق و حق براساس مثنوی ارزشمند هفت اورنگ جامی است . جامی در زمینهی نحوهی ارتباط خلق وحق بر پایهی عشق، معتقد است که انسان نباید در این مقوله ترتیبی و آدابی بجوید، بلکه بر اساس دستور آنچه از عشق الهی در دلش بعنوان ودیعه نهاده شده، عمل کند. در مبحث ارتباط خلق و حق بر پایهی وحدت وجود، جامی مانند ابنعربیبه وحدت شخصیه معتقد است و بر این باور است که وجود خدا در تمامی موجودات تجلی یافته؛ یعنی، تمام موجوداتوجود خود را مدیون خدا هستند. بنابراین در این صورت ارتباط با حق نه تنها چندان دشوار نیست؛ بلکه نیاز به گذر از مرحلهی اسفل کثرت به مرحلهی والای وحدت دارد. در این مقاله سعی شده است، ضمن تبیین جهانبینی عرفانی جامی،ارتباط حق و خلق، ذیل موضوعاتی فرعی همچون محبت حق تعالی به بنده و دوری و نزدیکی محبوب و... با بررسی حکایتهایی همچون حکایت والی مصر، ولایت ذوالنون و ... بر اساس دو نوع از رابطهی عاشقانه و رابطهی عارفانه با حق تعالی مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

خلق و حق ، ابن عربی ، عشق عرفانی ، وحدت وجود ، هفت اورنگ جامی