مبانی فلسفی و عرفانی حدوث اسمیمصطلح و ابتکار حکیم سبزواری

در میان انواع حدوث و قدم؛ اعم از زمانی، ذاتی، دهری، طبیعی و اسمی؛ حدوث اسمی از اصطلاحات و ابتکارات محقق متاله، حکیم سبزواری میباشد که کاملا صبغه عرفانی داشته و همین امر، موجب بیاعتنایی و مطرود واقع گشتن آن ازسوی شارحان آثار وی گشته است. اما به دلیل آنکه اصول و مبادی متخذ در این نحوه از حدوث در فحوای گفتمان عرفایی چون ابن عربی، قونوی، قیصری، فناری، جامی و ابنترکه آمده، لذا در این نوشتار سعی وافر بر آن شده است تا باتمسک بر آراء و انظار عرفای مزبور؛ در پی مبرهن و مستدل ساختن مدعای مطرح شده در حدوث اسمی برآمده و اینمطلب عرفانی را برخلاف کم توجهی و بیمهریهای صورت گرفته در شروح و حواشی منظومه که با صرف عرفانی دانستن این مسیله، دوان دوان از تامل و تغور در این مسیله گذر کردهاند و به زعم باطل و گمان نارس خودشان آن را ناصحیح دانستهاند؛ بر کرسی برهان و عرفان نشانده و ایقان و اتقان اصول و مبانی منطوی در آن را اثبات و انتاج نماییم.

کلیدواژه ها:

حدوث و قدم ، ظهور و خفاء ، حدوث اسمی ، اسم عرفانی ، اطلاق مقسمی ، حضرات خمس