تحمیدیه و مدح و منقبت خاندان رسالت در مثنوی سلسله الذهب جامی

یاد کرد ذکر جمیل خدا و سپاس از همه ی نعمت ها و عنایت های خداوند متعال در مثنوی سلسله الذهب جایگاه ویژه ای دارد. جامی ضمن زینت دادن سخن خود به کلمات نورانی الحمدلله به عجز خویش در ادا کردن حق حمد و ستایش ذات لایزال به قصور و ناتوانی خود معترف است. اختصاص بخشی از این مثنوی به مدح و منقبت پیامبر اکرم (ص) و اهل بیت مکرم ایشان هم جلوه ی خاصی به آن داده است. چرا که جامی علیرغم آن که بر مذهب تسنن بوده و سخت به آن متعصب نشان می داد، اما با این همه در آثار خود نسبت به خاندان رسالت، اظهار ارادت و اخلاص نموده، سر بر آستانکبریایی و ملکوتی آنان می ساید. چنان که در مهمترین و آخرین سفری که به حجاز داشت، در سر راه خود قدم به سرزمین نجف و کربلا گذاشته و ضمن زیارت مرقد مطهر حضرت علی و امام حسین علیها السلام، اشعاری را در مدح و منقبت آنبزرگواران و ایمه ی هدی سروده است. در مثنوی سلسله الذهب هم بعد از ستایش خداوند، در ذکر نعمت پیامبر اکرم )ص( به بیان مقام و منزلت آن حضرت، امی بودن ایشان، توصیف نام زیبای محمد )ص(، تلفیق وجود گرامی رسول خداو آات شریفه ی قرآن، توصیف ساحت روضه ی آن فرستاده ی خدا و ... می پردازد. در قسمت دیگر این مثنوی، مدح ومنقبت حضرت علی (ع) را آغاز می کند و پس از اظهار فروتنی در پیشگاه آن حضرت، ایشان را امیر بر نفس و مسلط بر نفوس عام می داند که مهر تاییدات الهی را به همراه خود دارد. مدح و وصف مقام و منزلت حضرت امام سجاد (ع) هم را که در مدح آن فرزدق در این مثنوی، از اهمیت و زیبایی خاصی برخوردار است که در آن جامی قصیده ی عربی حضرت، در حضور هشام بن عبدالملک سروده، به زیان نظم زیبایی فارسی و باحال شور و وجد ممتازی به رشته ی سخن کشیده است

کلیدواژه ها:

حمد ، مدح و منقبت ، اهل بیت