مقایسه ی نمایش تعزیه در ایران و عید تجسد مسیح در قرون وسطای اروپا

پیگیرترین نظریه ها حاکی از آن است که تیاتر از دل اسطوره و آیین به در آمده و رشد و نمو یافته است. آیین ها و تیاترها از عوامل اساسی مشابهی استفاده می کنند: موسیقی، رقص، گفتار، صورتک، لباس، اجرا کنندگان و صحنه. تعزیه دراصطلاح به هنر نمایشی گفته می شود که فاجعه ی تاریخی- مذهبی کربلا و شهادت امام حسین(ع) و یارانش را هر سال در دهه ی محرم بازخوانی می کند و مردم را به سوگواری دعوت می کند. اما این هنر که خاستگاه مذهبی دارد، از طرفدیگر، هنری کاملا سنتی و بومی است. نگاهی به سیر و تحول آن پس از تثبیت شیعه بیش از هر چیز نشانگر بافت فرهنگی تعزیه است. از طرفی در اعصار مختلف تاریخ اروپا شاهد اجرای نمایش های عظیم در ذکر مصایب مسیح و ماجرای مصلوب شدن وی هستیم. نزدیکی های محتوایی و شکلی وشباهت هایی همانند پرده کشی و ذکر مصایب مسیح(ع) دراروپای قرون میانه با عزاداری وقایع عاشورا نزد سرزمین های اسلامی به ویژه شیعیان را نمی توان نادیده گرفت. مقاله ی حاضر به بررسی تطبیقی و مقایسه ای نمایش تعزیه در ایران و عید تجسد مسیح در قرون وسطی در اروپا می پردازد. در این راستا شباهت ها و تفاوت ها، خاستگاه و نیز عوامل و عناصر مهم در این دو نمایش، با استفاده از منابع کتابخانه ای و مقالات علمی- پژوهشی و باروش تحلیلی- تطبیقی بررسی می شود

کلیدواژه ها:

تعزیه ، قرون وسطی ، تیاتر ، نمایش ، مسیح