شفاعت از منظر سلطان علیشاه گنابادی با تاکید بر تفسیر بیان السعاده

شفاعت یکی از مباحث بحثبرانگیز در میان فرقههای اسلامی محسوب میشود. هر کدام از این فرق، از دریچه نگاه خود به این اصل پرداخته و دلایلی را در نفی و اثبات آن بیان کردهاند. در تحقیق حاضر،رویکرد سلطانعلیشاه گنابادی به موضوع شفاعت با روشی توصیفی- تحلیلی کاویده شده است. در مجموع، بررسیها نشان میدهد که گنابادی عقیده دارد، شفاعت تنها از سوی خداوند صورت میپذیردو او به هر که بخواهد، این حق را تفویض مینماید. افرادی که بیواسطه )= پیامبران و امامان( و با واسطه )= اوصیا و اولیا( اجازه مییابند تا شفاعت کنند. وی، افزون بر این، از روح و فرشتگان هم، به عنوانشفیعان مومنان یاد کرده است. به باور گنابادی، شفاعتگران ویژگیهایی دارند: خداوند ازگفتهشان راضى است، مطاع هستند و به ولایت و بیعت با على (ع) پایبندی دارند. از نظر او، شفاعت خداوند شاملحال کسی میشود که نسبت به مظاهر و خلفاى الهى که علی (ع) سرآمد آنهاست، سمت بندگى و عبودیت بجا میآورد و ولایت ایشان را میپذیرد. در نتیجه، کافر شدن به ولایت على (ع) در حکمشرک به حق تلقی میشود. طبق عقیده مفسر، آنها که از نمازگزاران نیستند، به درماندگان طعام نمىدهند، با اهل باطل همنشین هستند، روز جزا را تکذیب مىکنند و ستمکار و ظالم و اهل فسق هستند، نمیتوانند به شفاعت الهی امیدی داشته باشند. نکته دیگر آنکه، گنابادی، در بخش عمدهای از تحلیل- های خود، نگاه عرفانیش را دخالت داده و بر اصل ولایت تاکید ورزیده است.

کلیدواژه ها:

قرآن ، علی (ع) ، شفاعت ، سلطان علیشاه گنابادی ، تفسیر بیان السعاده