بازیابی الگوی چهارباغ ایرانی در طراحی خیابان

با گسترش تحولات عمیق در عرصه های گوناگون به ویژه در جوامع در حال توسعه گسست هایی در حوزه های گوناگون از جمله معماری و شهرسازی ایجاد شده و روند شتابان تغییرات و نیازهای جدید پیش رو مجالی برای بهره گیری روز آمد از الگوهای اصیل و ریشه داری که طی قرون متوالی به تکامل رسیده باقی نگذاشته است، در این میان شهرها بی تفاوت به استخوان بندی و اندام های اصیل خود، رشدی لجام گسیخته و ویرانگر را تجربه کرده اند. با این وجود جای بسی شگفتی است که برخی از این ساختارها چنان قدرتمندانه و موثر طرح ریزی شده و به اجرا در آمده که پس از گذشت قرون و اعصار همچنان رد پایشان در گستره شهرها قابل بازشناسی است. با کنکاشی در تاریخ شهرسازی ایران ، آنگاه که معماری و شهرسازی صفوی را مرور می کنیم با مفهومی به نام چهارباغ مواجه می شویم که در دستور زبان طراحان منظر، این مفهوم کمتر راه یافته است. طی مقاله حاضر کوشش شده است از طریق نگاه تحلیلی به اسناد کتابخانه ای و اینترنتی، تصویری روشن از این عنصر ارزشمند ترسیم شده و اصول مشترک حاکم بر این گونه محورهای مستقیم شهری مورد بازشناسی قرار گرفته تا از آن در طراحی خیابان های امروزی استفاده شود.

کلیدواژه ها:

خیابان ، الگوی چهارباغ ، معماری و شهرسازی صفوی