کاربرد مدلهای دوز-پاسخ در تعیین میانه دوز مؤثر جاذب خاکستراستخوان در حذف فلوراید از محلول های آب آشامیدنی

مقدمه: در مطالعات مربوط به جذب آلایند هها برروی جاذ بهای مختلف، تعیین دوز جاذب مورد استفاده از مهمترین مشخص ههایی است که باید مورد توجه قرارگیرد. هدف این مطالعه استفاده از مدلهای دوز-پاسخ در تعیین دوزهای هدف خاکستر استخوان در حذف فلوراید از محلو لهای آبی و مقایسه مد لهای ایزوترم جذب با مد لهای دوز-پاسخ از دیدگاه رفتار جذب است. رو شکار: در این مطالعه تجربی، خاکستر استخوان با استفاده از کوره الکتریکی در دمای 450°C و زمان 2 ساعت تهیه شد. دانه بندی جاذب با ال کهای استاندارد ASTM در محدوده 35 - 18 مش انجام و مشخصات آن با روشهای متداول تعیین گردید. غلظت فلوراید نمونه ها با روش توصیه شده شرکت ( HACH ) با دستگاه Dr-5000 با ریجنت فلوراید انداز هگیری شد. مد لهای دوز-پاسخ به داد هها برازش و پارامترهای مورد نظر برآورد شدند. بر اساس شاخ صهای نیکویی برازش به مقایسه مد لهای ایزوترم جذب با مد لهای دوز-پاسخ پرداخته شد. کلیه رو شهای ذکر شده با استفاده از برنامه نویسی در محیط نرم افزار R و روی داد ههای میزان حذف و میزان جذب فلوراید صورت گرفت یافت هها: محاسبه شاخ صهای AIC نشان داد، مناس بترین مدل برای برازش به داد هها در PH=10 و غلظت 10 ، pH = 7 و غلظت 20 ، مدل ایماکس و در pH = 7 و غلظت 10 ، pH = 7 و غلظت 15 ، مدل درجه دو م یباشد. بر اساس این مد لها، میانه دوز مؤثر خاکستر استخوان در حذف فلوراید با غلظت 10 میلی گرم بر لیتر 11 / 0 گرم در pH = 10 وحداکثردوز مؤثر با غلظت 20 میلی گرم بر لیتر 25 / 1 گرم در pH = 7 تعیین شد. شاخص AIC نشان داد، مدل دوز-پاسخ درجه دو نسبت به مد لهای ایزوترم جذب برازش بهتری به داد ههای جذب دارند. نتیج هگیری: با استفاده از رو شهای آماری، میانه و حداکثر دوز مؤثر خاکستر استخوان در حذف فلوراید با دقت بیشتری برآورد م یشوند. عاوه بر آن تعیین دوزهای هدف با روش مدلبندی بجای آزمایشهای مکرر، از لحاظ اقتصادی و زمان بر بودن انجام آزمایشها مقرون به صرفه خواهد. مدل دوز- پاسخ درجه دو، م یتواند جایگزین مناسبی برای مد لهای ایزوترم جذب در بررسی رفتار جذب باشد

کلیدواژه ها:

مد لهای دوز-پاسخ ، خاکستر استخوان ، فلوراید ، مدل های ایزوترم جذب