تعیین معیارهای زمینه گرایی فرهنگی، اجتماعی در فرآیند طراحی

بی توجهی مدیریت شهری به مراکز شهری در جریان رشد شتابان شهرنشینی، این مراکز را با مشکلات و مسائل متعددی رو به رو کرده که از جمله ی آن می توان به بی توجهی به مفاهیم و لایه های طبیعی و انسان ساخت بستر شهرها، ناپایداری و کاهش کیفیت شهری و محدود شدن به زمانی خاص، موجب اغتشاش بصری و به وجود آمدن بحران هویت شده است. در توسعه امروز با وجود زمینه ای واحد، تضاد و تقابل بسیاری در محصول معماری دیده می شود که اگر این فرآیند طبق شناختی صحیح از بستر اتفاق می افتد، نمی بایست بافت شهری شاهد چنین تضاد و تقابلی باشد و بناهای مجاور این چنین یکدیگر را به چالش بکشند. بروز این مسأله نشان می دهد که ما با نوعی بحران شناخت شناسی مواجه هستیم. برون رفت از این مسائل و چالش ها نیازمند جامع نگری، از سطحی نگری، هوشمندی و دیدن افق آینده است. از آنجا که بستر و زمینه ی هر طرحی ترکیبی از ویژگی های محیطی، کالبد، تاریخ، فرهنگ و فعالیت اجتماعی است، کلید دستیابی به طراحی ( یا هر فعالیت علمی ) دارای کیفیت قابل فهم، ریشه دار و مستمر، رجوع به پیشینه و زمینه ی طرح است. زمینه، مجموعه ایست کل نگر و غیر ساکن و زمینه گرایی رویکردی است که در طراحی محیط مصنوع، با ارج نهادن به ساختار ذهنی و عینی زمینه، به مثابه رویدادی هوشمند در ابعاد طبیعی، کالبدی، تاریخی و فرهنگی، اجتماعی موجب پیوند دادن مخاطب با زمینه می شود. در این نوشتار سعی می شود پس از شناخت مسأله و واژه شناسی و مرور نظریات پردازان با رویکردی توصیفی، ابعاد زمینه گرایی تبیین شده و با بررسی نظریات و مبانی تئوری در نمونه های موردی از طریق مطالعات اسنادی، معیارهای زمینه گرایی فرهنگی، اجتماعی در فرآیند طراحی ارائه می گردد و بیان می شود که زمینه متشکل از تمام ماهیت آن چیزی است که ساخت کالبدی را به بستر اجتماعی پیوند می دهد.

کلیدواژه ها:

زمینه گرایی ، زمینه گرایی فرهنگی ، ابعاد زمینه گرایی ، طراحی زمینه گرا