پیامدهای افزایش قیمت نان بر درآمد خانوارها در ایران (کاربرد الگوی تعادل عمومی قابل محاسبه)

نان به عنوان یک کالای اساسی سهم زیادی از هزینه های خانوار را بر عهده دارد. افزایش قیمت نان از کانال های مختلفی بر خانوارهای روستای و شهری ایران تأثیر می گذارد، یکی از مهم ترین این کانال ها درآمد خانوار است. هدف مطالعه حاضر تحلیل افزایش تدریجی قیمت نان بر درآمد بیستک های شهری و روستایی است. بدین منظور بررسی تبعات این سیاست مستلزم استفاده از مدل کلان گر الگوی تعادل عمومی قابل محاسبه (CGE) بر پایه ی داده ای ماتریس حسابداری سال 1385 است. مهم ترین نتایج دلالت بر آن دارد، با افزایش قیمت نان طی سه سناریو درآمد پایین ترین بیستک شهری 1/23% و متوسط درآمد خانوارهایش 2/99% و برای خانوارهای روستایی، درآمد پایین ترین بیستک 0/03% و متوسط درآمدشان 0/55% کاهش در پی خواهد داشت. اعمال این سیاست منجر به محرومیت بیشتر گروه های پایین درآمدی به ویژه در کوتاه مدت خواهد شد و حداقل باید درآمد از دست رفته ی بیستک های پایین درآمدی جبران شود. با توجه به اینکه، این سیاست اثر بیشتری بر خانوارهای شهری خواهد گذاشت و کاهش بیشتری را نسبت به بیستک های روستایی نشان خواهد داد. این سیاست اگر چه ممکن است منجر به بهبود تخصیص کارا و رشد اقتصادی شود، اما در کوتاه مدت می تواند اثرات اجتماعی نامطلوبی داشته باشد، بر این اساس پیشنهاد می شود، افزایش قیمت نان برای بیستک هایی که درآمدشان بیشتر کاهش می یابد، روند کندتری داشته باشد و براساس قدرت خرید این بیستک ها باشد.

کلیدواژه ها:

افزایش قیمت نان ، تعادل عمومی قابل محاسبه ، ماتریس حسابداری اجتماع ، درآمد خانوار