مخاطرات محیطی

بلایا و مخاطرات محیطی از دیرباز بعنوان مخرب ترین عوامل آسیب رسان به انسان، جامعه و زیست گاهش مطرح بوده اند . با توجه به ارتباط متقابل و وابستگی عناصر و اجزای شهری به یکدیگر، آسیبپذیری شهری نیز دربرگیرنده تمامی عوامل موجود در یک شهر میشود . مقاله حاضر با هدف بررسی اتواع مخاطرات محیطی صورت گرفته است. سامانه های شهری در معرض آسیبپذیری مخاطرات محیطی از جمله طبیعی و انسان ساخت هستند . ازجمله مخاطرات طبیعی میتوان به سیل ،زلزله و اتش فشان و......واز جمله مخاطرات انسانی میتوان تمامی فرآیندهای خطرآفرین مرتبط با فعالیتهای انسانی از قبیل مخاطرات مرتبط با تکنولوژی های ساخت و تولید و بهره برداری را نام برد. وقوع آ نها کارکرد هر یک از سامانه های شهری را میتواند مختل یا متوقف کند . بروز اختلال در هر یک از سامانه ها ادامه ی کارکرد سایر سامانه ها را با مشکل مواجه میسازد . بنابراین پدیده آسیبپذیری شهری کل نظام را در برمیگیرد و از این رو خطر بروز بحران را افزایش میدهد . بلایای طبیعی یکی از موانع اصلی توسعه پایدار محسوب می گردند . همواره وقوع آن به عنوان سدی بر سر راه توسعه اقتصادی ، اجتماعی و عمرانی قرار دارد . چنانچه شدت بلایا بیشتر باشد، برنامه های توسعه ملی بامشکلات بیشتری همراه خواهد بود . چرا که بسیاری از تمدنها و جوامع بشری در اثر وقوع بلایای طبیعی از بین رفته اند . انسان با بهره برداری غیر منطقی در وضعیت مدیریت بهره برداری از منابع طبیعی بر تعداد و شدت بلایاافزوده است . با نگاهی به تاریخچه بلایای طبیعی میتوان به این مهم پی برد . افزایش بی رویه جمعیت به عنوان یکی از موانع در استفاده صحیح از منابع طبیعی است . به این ترتیب که افزایش جمعیت بالطبع افزایش نیازهای غذایی ،توسعه کشاورزی و دامپروری، توسعه مناطق شهری ( امکانات آموزشی – بهداشتی وتسهیلات رفاهی و ... )را به دنبال دارد که لازمه افزایش این نیازها استفاده غیر اصولی ، نا مناسب و بی رویه ازثروتهای طبیعی می باشد در نتیجه پیامدهای ناگوار بلایای طبیعی را سبب می گردد و برنامه ریزی های میان مدت و دراز مدت را به مخاطره می اندازد .یکی از راه حل های مناسب به منظور کاهش اسیب پذیری در مقابله با بحران ،مدیریت ریسک مخاطرات میباشد که مشتمل بر مجموعه ای از فرایندهای مورد نیاز برای شناسایی ،تجزیه و تحلیل کردن و واکنش در مقابل بحران میباشدکه تا به امروز قابلیت بالفعل و بالقوه فراوانی را ارائه نموده است.از خصوصیات بارز مدیریت ریسک مخاطرات میتوان به پاسخ گویی به شرایط قبل از وقوع مخاطرات،کاهش هزینه ها،اثربخشی برنامه ها،در نظر داشتن چشم انداز کلی و تاثیر مستقیم در مراحل بعدی مدیریت مخاطرات اشاره کرد.مقاله حاضر سعی بر معرفی انواع مخاطرات محیطی وتاثیرات انواع مخاطرات بر محیط و روش های پیگیری و مدیریت به هنگام بروز بحران را داردکه به هر کدام از زمینه ها به تفصیل پراخته شده است.

کلیدواژه ها:

مخاطرات ، محیط ، طبیعی ، انسانی