ردیابی اثرات آلودگی فلزات سنگین بر روی درختان بلوط در جنگل تحقیقاتی ایلام

آلودگی اکوسیستم های گیاهی به فلزات سنگین یکی ازمهمترین مباحثی است که درسال های اخیربه آن توجه ویژه ای شده است ومطالعات متعددی دراین زمینه صورت گرفته است چراکه اکوسیستم هابه طورطبیعی دریافت کننده نهایی فلزات سنگین هستند. جنگل بلوط زاگرس یکی از با استعدادترین اکوسیستم های جهان و در عین حال ازجمله اکوسیستم هایی هستندکه تحت تأثیراین آلاینده ها قراردارند. باتوجه به اهمیت ویژه اکوسیستم جنگل بلوط به ویژه دراستان ایلام، پژوهش حاضر به‏منظور ارزیابی ماهیت ریزگردها برای داشتن فلزات سنگین و چگونگی تغییرات آنها در خاک و برگ و شاخه درخت بلوط(برودار) در رویشگاه حاج بختیار استان ایلام انجام شده است. به منظور ارزیابی قابلیت این رویشگاه در جذب فلزات سنگین (سرب، نیکل ،کادمیوم و روی)از طریق زیست ردیابی در مورد اثرات آلاینده ها بر خشکیدگی درختان بلوط، این تجزیه و تحلیل توانست بینشی هرچند اندک در اختیار ما قرار دهد. در این مقاله، پایش آلودگی گرد و غبار برمبنای سمیت بالقوه فلزات سنگین موجود در خاک, برگ و شاخه درختان بلوط در جنگل تحقیقاتی ایلام انجام شده و غلظت چهار عنصرخاص روی, سرب, نیکل و کادمیوم در نمونه های سالم و ناسالم با یکدیگر مورد مقایسه قرار گرفته است. نتایج بیانگر آن بود که تمامی چهارعنصرجذب شده توسط برگ درختان سالم و درحال خشکیدن بلوط طی اوایل بهار تا اواخرتابستان افزایش یافتندو تفاوت آنها درسطح اطمینان95 درصد معنی داربود. بین نمودارهای غلظت عناصر مورد بررسی در نمونه برداری های انجام شده با نمودارهای هم آلاینده که از داده های گرد وغبار در شرایط مجاز و بحرانی تهیه شده، همسویی و تقارن دیده شد. نتایج این تحقیق بیانگر این مطلب است که توفان‏های گرد و غبارمی‏تواند درکاهش مقاومت درختان بلوط در برابر خشکیدگی, همراه باسایر عوامل تنش‏زای دیگرازجمله تغییرات آب وهوایی، خشکسالی هجوم آفات، چرای دام و. . . نقش داشته باشد.

کلیدواژه ها:

ایلام ، جنگل حاج بختیار ، زیست ردیابی ، عناصر سنگین ، گرد و غبار