تعیین اثر موسیقی درمانی بر مهارتهای حرکتی و تثبیت برتری طرفی اندام ها در کودکان کاشت حلزونی شنوائی

بیان مسأله و اهداف : یکی از اساسی ترین محورهای بحث در مورد زبان ، رابطه زبان با ساز و کارهای مغزی از جمله وجود یک نیمکره زبانی و رابطه آن با برتری طرفی اندامهاست. ﭘﮋوﻫﺶ ﻫﺎی ﮔﺴﺘﺮﺩﻩ ﺍی ﮐﻪ ﺩﺭ ﺩﻫﻪ ﻫﺎی ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺩﺭﺑﺎﺭه ﮐﺎﺭﮐﺮﺩﻫﺎی ﺗﺨﺼﺼﯽ ﻧﯿﻤﮑﺮﻩ ﻫﺎی ﻣﻐﺰ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ، ﻧﻘﺶ ﻫﺎی ﻣﺘﻔﺎوﺗﯽ ﺭﺍ ﺑﺮﺍی ﺩو نیمکره ﺩﺭ ﺯﻣﯿﻨﮥ ﺗﻮﺍﻧﺶ ﺯﺑﺎﻧﯽ ﺩﺭﻧﻈﺮ ﻣﯽ ﮔﯿﺮﻧﺪ. فرآیند های حرکتی نقش بسیار مهمی در یادگیری ایفا نموده و زمینه را برای رشد سایر یادگیری های مهم از قبیل مهارت های تحصیلی و اجتماعی فراهم می کنند. پس از ظهور کارآیی نظام حرکتی، نظام ادراکی نیز رشد می کند . دانشمندان علوم اعصاب معتقدند که موسیقی می تواند در ساخت و تقویت ارتباطات بین نورونها در کورتکس، طی فرایندی که شبیه به فرایند تکامل مغز است، موثر باشد. آموزش موسیقی در دهه های اخیر به منزله راهبردی موثر برای افزایش توانمندی ارتباطی و شناختی و عاطفی کودکان به کار برده شده است .در این پژوهش، اثر موسیقی درمانی بر مهارتهای حرکتی و تثبیت برتری طرفی اندام ها در کودکان کاشت حلزونی شنوائی کودکان 3-5ساله را بررسی می کنیم.روش بررسی : روش این مطالعه از نوع پؤوهشی بوده ، از طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل استفاده شده است . جامعه ی آماری از بین کودکان 3 تا 5 ساله مرکز کاشت حلزونی شنوایی بقیه الله (عج) تهران که دارای اختلالات حرکتی و یا تاخیر تکاملی بوده و یا عدم برتری طرفی آنها توسط چک لیست مشاهده ای ارزیابی برتری طرفی تایید شده بود به صورت تصادفی برای دو گروه آزمایش و کنترل انتخاب شدند که به مدت 6 ماه از عمل آنها گذشته و در سال 93-94 در جلسات گفتاردرمانی مرکز کاشت حلزونی شنوایی بقیه ا... مشغول دریافت مداخلات لازم بودند .از این افراد 20 نفر با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی انتخاب و در دو گروه 10 نفره ی آزمایش و کنترل قرار داده شدند .برای گروه آزمایش پس از انتخاب چک لیست ارزیابی مهارتهای موسیقایی تکمیل گردید .از آنجا که فعالیت های موسیقایی البته نه فقط خواندن شعر ، بلکه ساز زدن، ملودی، تن، انواع صدا ها، آکورد و ریتم را نیز شامل می شود، هر دو نیمکره مغز (نیمکره های چپ و راست) را درگیر فعالیت های ذهنی می کند. گروه آزمایش به مدت 6 ماه هر هفته در جلسات موسیقی درمانی فعال شرکت می کردند و موسیقی درمانگر برای بهبودی بخشیدن به شرایط کودک یعنی افزایش و اصلاح مهارتهای حرکتی و تثبیت برتری طرفی اندام ها ، یک سری فعالیتهای به دقت برنامه ریزی شده موسیقایی را تجویز می کرد. این فعالیتها شامل موسیقی درمانی فعال از نوع آواز خواندن، نواختن ساز، آهنگ سازی و انجام حرکاتی ورزشی یا رقص همراه با شنیدن موسیقی، بودند. این جلسات توسط دو تسهیلگر و دو گفتار درمانگر زیر نظر موسیقی درمانگر تشکیل شد.یافته ها : پژوهش فوق نشان داد میانگین امتیاز کل ارزیابی برتری طرفی برابر 8/78 و میانگین امتیاز کل ارزیابی مهارتهای موسیقایی برابر 8/88 می باشد . از سوی دیگر همبستگی بین تست ارزیابی برتری طرفی و مهارتهای موسیقایی 74/0 می باشد .نتیجه گیری : همبستگی شاخص های فوق نشان می دهد ارتباط مستقیمی بین افزایش مهارتهای موسیقایی و برتری طرفی وجود دارد . راهکارهای موسیقی درمانی تاثیر بسیار شگرفی بر مهارتهای حرکتی کودکان کاشت حلزونی شنوایی به خصوص در تثبیت برتری طرفی اندامها داشته و این نتایج تلویحات مهمی را در زمینه ی کاربرد و همراهی جلسات موسیقی درمانی در کنار جلسات توانبخشی ( کاردرمانی) کودکان کاشت حلزونی شنوایی به عنوان بخش مهمی از درمان به دنبال دارد .

کلیدواژه ها:

کاشت حلزونی شنوایی ، مهرتهای حرکتی ، برتری طرفی ، موسیقی درمانی