کاهش دبی رودخانه کارون و عواقب سد سازی بر کاهش و کیفیت ماهی صبور در جنوب غرب خوزستان

رودخانه کارون در حیات آبزیان در مناطق لب شور تاثیرگذار بوده و هرگونه تغییرات کمی و کیفی در رودخانه کارون می تواند حیات آبزیانمناطق لب شور را با خطرات جدی روبرو کند که متاسفانه در سال های اخیر این تاثیرات بسیار شدید بوده است . ماهی صبور یکی ازماهی های مفید این رودخانه می باشد که که عصاره آن باعث کاهش چربی، پیشگیری از تجمع پلاکت ها و انعقاد خون می شود این نوعماهی مهاجر برای رشد و زیست در دریای آب شور و برای تخم ریزی باید به رودخانه آب شیرین (رودخانه های اطراف آبادان و اروندکنار)مهاجرت کنند که به دلیل ساخت سد بر روی رودخانه ها این نوع ماهی برای ورود و تکثیر در آبهای شیرین رودخانه با مشکل رو به رواست. آلودگی های ناشی از پالایشگاه آبادان، شرکت های صنعتی و دیگر آلاینده ها در رود خانه های استان از قبل وجود داشته ولی تاکنونباعث نابودی یا انقراض این گونه از ماهی ها نشده است. روند کاهش صید ماهی صبور از سال 83 آغاز شد به طوری که در آن سال 1 هزارو 464 تن ماهی صید شد ودر سه ماه اول امسال 977 تن صید شد که نسبت به سه ماهه سال گذشته 31 درصد کاهش یافته است. باوجود کاهش صید این گونه ماهی در سال های اخیر یکی از مسائل نگران کننده که باعث خطر انقراض این آبزی و حذف آن از سفره هایمردم گردیده، شوری آب است . سدهایی که روی رودخانه احداث می شود و از ورود آب به رودخانه جلوگیری می کند سبب تهدید نسل اینماهی ها شده است؛ احتمال انقراض ماهی صبور، با توجه به احداث سدها بر روی رودخانه و جلوگیری از ورود این ماهی به رودخانه ها را ازعوامل کاهش شدید این نسل از ماهی ها می باشد. ماهی باید بتواند به رودخانه آب شیرین بیاید اما هم اکنون راهش به وسیله سد ها بستهاست، به طوری که دیگر امکان تکثیر برای این ماهی فراهم نیست . علاوه بر این دبی آب رودخانه و کیفیت آب نیز بسیار کاهش یافته؛ بهعبارتی بالابودن شوری آب و آلودگی های رودخانه نیز مانع تکثیر این ماهی شده است. کاهش دبی رودخانه کارون باعث کاهش تولیدآبزیان و بروز تلفات به دلیل افزایش غلظت آلودگی و محدودیت در توسعه آبزی پروری شده است. خوزستان به عنوان قطب آبزی پروریکشور محسوب می شود، عدم ورود آب کارون از نواحی بحره، سلمانه و مارد به دلیل سد سازی و هدایت از سرشاخه ها، ورود پساب هاینیشکر و تبعات آن باعث کاهش گونه های ماهی شده است. شاخص های بیولوژیکی و جمعیتی ماهی صبور کاهش شدید دارد که نشانمی دهد با توجه به تشدید این اتفاقات در آینده نه چندان دور این کاهش ذخیره بیشتر خود را نشان می دهد و این روند در آینده مشکلجدی برای صبور ایجاد می کند و امیدواریم با انجام راهکارهای موثر جلوی خطر انقراض این ماهی خوش طعم گرفته شود.

کلیدواژه ها:

جنوب غرب خوزستان ، دبی رودخانه کارون ، سد سازی ، ماهی صبور