بررسی سه مرحله کمال انسان از دیدگاه شیخ محمود شبستری

هدف غایی آفرینش انسان رسیدن او به کمال و در نهایت «لقاء الله» است. راه تمامل انسان تنها با سلوک و طی طریق و خالی شدن از نفسانیات و صفای روح و دل امکان پذیر است. تا انسان خود را از مادیات و نفسانیات نرهاند و به صفای روح خود نپردازد، حق بر او تجلی نمی یابد. برای رسیدن به این کمال، انسان باید مراحلی را طی کند که در آثار بزرگان عرفان و دین به آنها اشاراتی شده است. یکی از این بزرگان که مراحل کمال انسانی را به خوبی پیش چشم ما می گذارد، شیخ محممود شبستری است. با مطالعه آثار او بویژه «گلشن راز» می توان به خوبی این مراحل را از هم تفکیک نمود و مورد بررسی و تحقیق قرار داد. در این مقاله سعی بر آن است که سه مرحله کمال انسان از دیدگاه شیخ محمود شبستری مورد بحث و بررسی قرار گیرد که شامل: تخلیه (خالی شدن درون انسان از لذات دنیوی)، تخلیه (حلیت و زیور یافتن و صفای دل و روح انسان)، تجلیه (جلا و روشنی دادن دل با کشف شهود) می باشد. پس در واقع انسان کامل از نظر شیخ محمود شبستری کسی است که این سه مرحله را پشت سر بگذارد و نور حق در وجود او متجلی شود و حرکات و سکنات او خدایی گردد، در حقیقت «فنا فی الله» شود و چون منصور بتواند ندای «اناالحق» سر دهد.

کلیدواژه ها:

عرفان ، کمال ، گلشن راز ، تجلی ، انسان کامل