عرفان در ادبیات غنایی

اشعار غنایی، اشعاری هستند که به بیان احساسات لطیف انسانی و عواطف شخصی پرداخته اند، همه غزل ها و غزلواره ها و منظومه هایعاشقانه اعم از عرفانی و غیرعرفانی را شامل می شود. همه آن چیزهایی که احساسات انسان را بیان میکند، هر ناله ای که از دل غمزدهایبلند می شود، هر اندوه ی که از هجرانی حاصل می شود و به شعر درمی آید، شعر غنایی است؛ به شرطی که تقلیدی نباشد. شعر غنایی به«حسن» شاعر مربوط می شود؛ بنابراین طیف وسیعی از معانی و مضامین شاعرانه را به خود اختصاص می دهد. موضوعاتی که در ادب فارسی حوزه شعر غنایی را تشکیل می دهند، از عشق و جوانی، تا پیری و مرگ، غم و شادی و ...، تقریباً تمام موضوعات رایج است؛ به جزحماسه و شعر تعلیمی. حتی داستان های منظوم ادب فارسی، هم در مقوله شعر غنایی قرار می گیرند. در شعر عارفانه، برخلافشعرعاشقانه، که در آن معنی یا مدلول با مصداق یکی است، معنی و مدلول غیر از مصداق است. بزرگترین بخش ادبیات غنایی را اشعارعرفانی تشکیل می دهد و بحث این مقاله در زمینه غنا و اشعار عرفانی، یا همان اشعار عاشقانه است و بدان دلیل که مهمترین نقش درشعر به طور عموم و شعر عرفانی به طور خاص بر عهده قوه خیال و تخیل است و حل بسیاری از غوامض اشعار عارفانه موکول به شناختدرست خیال و میدان عمل آن است، در این بحث سخن ما درباره خیال و تخیل و عرفان در اشعار غنایی است .

کلیدواژه ها:

ادبیات غنایی ، عرفان ، اشعار عاشقانه ، خیال ، شعر غنایی