الگوهای گمشده باغ ایرانی و ضرورت بازآفرینی و بازخوانی آنها در معماری معاصر

در عصر ماشینی پیش رو با پیشرفت تکنولوژی و ساخت کلان شهرها، به تدریج طبیعت و اکوسیستم مورد تعارض قرار گرفتند و در پی آن رابطه انسان با محیط پیرامونش کمرنگ شده و کم کم رو به نابودی است . برای مقابله با این تعارض، آنچه به عنوان مسأله ای مهم مطرح می شود، لزوم توسعه فضای سبز برنامه ریزی شده در حکم اعضای تنفسی برای بهبود شرایط زیستی در شهرها است. با نگاهی ژرف به گذشته در می یابیم که شهرهای ایرانی همواره پذیرای حضور باغ در اشکال گوناگون بوده اند . باغ ایرانی تجلیگاه تعامل بین انسان با طبیعت پیرامونش بوده و بیشتر حاکی از نیازهای روحی و کمتر وابسته به نیازهای دیگر او است. پدیده ای فرهنگی، تاریخی و کالبدی است که دارای اصول و ویژگی های منحصر به فرد خود است که در طول دوران شکل گیری و تکامل آن ثابت مانده است، از این رو قابلیت تداوم و الگوبرداری به شکل صحیح و با تأملی عمیق در آن به چشم می خورد .در این راستا مقاله پیش رو به دنبال اقبات این فرضیه است که می توان با ایجاد رابطه دو سویه میان انسان و طبیعت، از طریق تداوم حضور باغ ایرانی در شهرهای جدید که نگاه به طبیعت در آن ها جا مانده و بدون هیچ رویکردی به طبیعت در حال رشد هستند، در جهت پاسخگویی به نیازهای انسان ها با توجه به مقتضیات زمانه، گامی مفید برداشت و با توجه به آن فضاهای درون شهر سرزنده و پویایی طراحی کرد که با زندگی امروز انسان معاصر تناسب داشته باشد. با توجه به ماهیت بحث این پژوهش با روش، توصیفی - تحلیلی و بر مبنای مطالعات کتابخانه ای براساس اسناد و مدارک موجود در ابتدا به شناخت دقیق باغ و همچنین بررسی مصادیق حضور باغ در شهرهای ایرانی پرداخته و در نهایت راه کارهایی برای تداوم این عناصر کهن ایرانی در قالب فضای سبز شهری در معماری معاصر ارائه می دهد.

کلیدواژه ها:

طبیعت ، باغ ، باغ ایرانی ، معماری معاصر