بحران حاشیه نشینی چالشی فراروی توسعه پایدار شهری

جهان به سرعت در حال گسترش زندگی شهری است . سرعت رشد شهرنشینی در کشورهای در حال توسعه بیشتر از کشورهای توسعه یافته است . در ایران نیز شهرنشینی با روندی سریع و شتابان همراه بوده و این رشد شتابان، مسائل و معضلات بسیاری برای شهرهای ایران به دنبال داشته است . در این میان، حاشیه نشینی به عنوان آیینه تمام نمای مسائل شهری، جایگاه و اهمیت خاصی در تحقیقات اجتماعی دارد. گسترش فیزیکی نابسامان و بی رویه ی شهرها یکی از مشکلات شهر و شهرنشینی جهان سوم دردوران معاصر می باشد؛ به طوری که طی فرآیندی مداوم محدوده های فیزیکی و فضاهای کالبدی شهردر جهات عمودی و افقی به لحاظ کمی و کیفی رشد می یابد و اگر این روند سریع و بی برنامه باشد به ترکیبی نامتناسب از فضاهای شهری مشکل زا خواهد انجامید . جریان توسعه ی شهری در ایران طی سی سال گذشته باعث گردید که جمعیت شهرنشین بالغ بر دو برابر گردد و عملا سرعت آن از ظرفیت و توانایی دولت و شهرداری ها در فراهم نمودن زیرساخت ها، ارائه ی خدمات و ایجاد اشتغال شهری به شدت پیشی گیرد. نکته مهم در باره حاشیه نشینی این است که این پدیده در عین حال که نتیجه و حاصل معضلات اجتماعی و خصوصا اقتصادی است ، موجب بروز مسائل و مشکلات دیگری همچون بزهکاری می گردد.با گسترش شهرها و تبدیل آنها به کلان شهرها لزوم کنترل وضعیت حاشیه نشینی وجلوگیری از گسترش آن بیش از پیش احساس می شود . در این مقاله سعی شده است پس از بررسی مفهوم حاشیه نشینی ، روند شکل گیری و تاریخچه به اثرات سوء آن اشاره شده و به برررسی راهکارهایی جهت کنترل معضلات بحران حاشیه نشینی در کلان شهرها پرداخته شود و به بررسی حاشیه نشینی به عنوان چالشی فراروی توسعه پایدار شهری پرداخته می شود و در نهایت راهکارهایی برای حل مسئله حاشیه نشینی ارائه می شود.