شناسایی ابعاد و مؤلفه های توکل، پیش درآمدی برای معنویت در مدیریت

توکل از جمله سازه های قابل عنایت در متون اسلامی است که می تواند بر عملکرد انسانها و هدایت رفتار آنها به طور عام و عملکرد مدیران و هدایت رفتار سازمانی آنان به طور خاص موثر باشد. این پژوهش با هدف شناسایی ابعاد،مؤلفه ها و شاخص های توکل بر مبنای آیات و روایات انجام شد. روش پژوهش، روش تحلیل محتوا است. جامعه آماری این پژوهش، کلیه کتاب ها، مقاله ها، نرم افزارها و منابع قرآنی و حدیثی و تفاسیر بودند. برای نمونه گیری، از روش نمونه گیری در دسترس جهت گردآوری داده ها استفاده شد. روش گردآوری اطلاعات در این پژوهش، مطالعات کتابخانه های است. در این مرحله، مهمترین منابع جمع آوری اطلاعات، نرم افزارها و منابع قرآنی و حدیثی و تفاسیر بودند و با مراجعه به مبنای نظری پژوهش و بررسی کل آیات قرآن کریم و منابع روایی _(عمدتا تفاسیر وضوعی قرآن)، آیات و روایات مرتبط با موضوع توکل گردآوری گردید. آیات و روایات برگزیده بر اساس موضوع توکل، در قالب دو بعد(شناختی- اعتقادی و رفتاری- عاطفی)، با هفت مؤلفه (اعتقاد به ربوبیت مطلق خداوند، فطری بودن توکل، توحید افعالی،احساس بی نیازی و بلند طبعی، آرامش و نشاط، شرح صدر، شجاعت و قاطعیت) و با بیست و سه شاخص دسته بندی شد.

کلیدواژه ها:

توکل ، ابعاد و مؤلفه ها ، معنویت در مدیریت