ماهیت حقوقی تروریسم بین المللی

یکی از نشانه های پوشیدگی و تعریف ناپذیری پدیده تروریسم، ناروشنی چیستی آن است؛ به گونه ای که هم به رنگ جنگ در می آید و هم در جامه بزه فرو می رود. با آنکه کنش های تروریستی، همسانی هایی با جنگ نرم و جرم دارند؛ ولی گزینش هریک از این دو برای ماهیت حقوقی تروریسم، ویژگی ها و نشانه های متفاوتی به بار می آورد. تروریسم اگر بزه دانسته شود، همچون بزه های دیگر پیگرد می گردد و انجام دهنده آن همچون یک بزهکار کیفر می بیند. روشن است که دراین حال نمی توان انگیزه پیکار رزمی یا جنگ بر ضد تروریسم داشت. تنها می توان آنها را با دستاویز راهکارهای حقوقی پیگرد داد و به دادرسی سپرد. ولی اگر تروریسم، جنگ دانسته شود؛ حقوق کیفری جای خود را به حقوق بین الملل و فراتر از آن به سیاست دولتها می دهد. دراین حال می توان دربرابر تروریست ها، به پدافند جنگ افزارانه دست زد و به طور پیشدستانه به پیکار با آنها برخاست. دراینجا از جهت حقوقی، مقررات جنگی فرمان می راند نه مقررات کیفری.نگاه بزه محورانه به تروریسم از دریچه مرتکب و رفتار وی است ولی نگاه جنگ محورانه با سنجه گروه یا شبکه تروریستی انجام می گیرد،روشن است هنگامی که تنها تروریست و رفتار بزه کارانه اش سنجه ارزیابی قرار می گیرد، یک مقرره کیفری شکسته شده و فرجام کار کیفر دادن انجام دهنده بزه است ولی هرگاه به گروه تروریستی(همچون القاعده) نگریسته می شود، نیرویی دیده می شود که ویژگی هایی چون یکپارچگی و پیوستگی، هدف دار بودن،داشتن برنامه، پشتیبانی شدن از سوی کشورها و گروه ها یا اشخاص و از همه برجسته تر تلاش بر سر کیش و آیین با دستاویز خشونت داشته، و آن را فراتر از یک گروه یا شخص بزهکار نشان می دهد.

کلیدواژه ها:

تروریسم ، بزه ، جنگ ، اسناد بین المللی