بررسی شکاف تقاضای گروههای عمده شهری و روستایی در ایران (تحلیلی بر سیاست هدفمند نمودن یارانه ها)

تحلیل الگوی مصرف ، سیاستگذاران و برنامه ریزان را جهت پیش بینی نتایج سیاستهای آتی و اثرات آن بر متغیرهای تصمیم گیری یاری می رساند. جهت بررسی رفتار مصرف کننده نیاز به تحلیل کشش های تقاضا می باشد، تا با استفاده از آن بتوان عکس العمل افراد را نسبت به تغییرات قیمت و درآمد پیش بینی نمود. این مساله مشکل تولیدکنندگان را در مورد واکنش مصرف کنندگان نسبت به تغییر شرایط ، هموار خواهد کرد. برای انجام این مهم ، در این مطالعه توابع تقاضای گروههای اصلی مواد خوراکی مصرفی شهری و روستایی در سطح کشور تخمین زده شده است. داده ها مربوط به دوره زمانی 82-1350 و به قیمت ثابت سال 1386 می باشند که از سازمان مدیریت و برنامه ریزی و مراکز آمار ایران بدست آمده اند. نتایج آزمون دیکی فولر و انگل گرنجر حاکی از ساکن بودن متغیرها در سطوح مختلف معنی دار می باشد. در این مطالعه از سیستم تقاضای تقریبا ایده آۀ و مدل سیستم معادلات به ظاهر نامرتبط و شاخص قیمتی لاسپیرز استفاده شده است. و ساست حذف یارانه از قند و شکر و اضافه نمودن آن به شیر و اثر آن در وضعیت خانوارهای شهری و روستایی مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج حاکی از آن است که اجرای سیاست در مناطق شهری مفید بوده ولی در مناطق روستایی منجر به افزایش هزینه های مصرفی و کاهش قدرت خرید روستائیان خواهد شد. بنابراین بکارگیری این سیاست در سطح مناطق شهری و روستایی می بایستی بصورت متفاوتی باشد به گونه ای که سوبسید پرداختی به روستائیان بصورت کاهش هزینه مواد اولیه تولید پرداخت شود.

کلیدواژه ها:

تقاضا ، سیستم تقاضای تقریبا ایده آل ، شاخص قیمت ، سیستم معادلات به ظاهر نامرتبط یارانه ، مصرف شهری و روستایی ، کشش قیمتی و درآمدی