ارزیابی وتحلیل حساسیت روشهای مختلف برآورد زمان تمرکز ( مطالعه موردی : حوضه آبخیز لیقوان )

یکی از مهم ترین پارامترهای زمانی مورد استفاده در هیدرولوژی ، زمان تمرکز می باشد . زمان تمرکز در طراحی سرریزها ، برآورد حجم سیلاب ، تهیه هیدروگراف سیل وبسیاری از آنالیزهای هیدرولوژیکی دیگر مورد نیاز است . تاکنون روابط ومعادلات تجربی وریاضی متعددی برای برآورد این پارامتر توسعه داده شده است . عمده این روابط از پارامترهای ژئومورفورلوژیکی حوضه برای برآورد زمان تمرکز حوضه استفاده می نمایند و به همین علت عدم دقت در برآورد پارامترهای مذکور می تواند نتایج حاصل از روشهای مختلف برآورد زمان تمرکز را با خطا روبرو خواهد نمود . درتحقیق حاضر به ارزیابی وتحلیل حساسیت 6 روش مختلف برآورد زمان تمرکز (چاو ، کربای ، کربیچ ،کالیفرنیا ، برانسبای – ویلیامز وSCS ) در حوضه آبریز لیقوان پرداخته شده است . نتایج بدست آمده حاکی از آن است که در تمامی روابط با افزایش وکاهش مقدار طول آبراهه اصلی ، زمان تمرکز نیز به ترتیب افزایش وکاهش می یابد . برخلاف پارامتر آبراهه ، روند تغییرات زمان تمرکز در برابر تغییرات شیب آبراهه ویا شیب متوسط حوضه به صورت کاملا یکنواخت ویا خطی نمی باشد . با افزایش مقدار شیب نسبت به مقادیر اولیه ، مقدار زمان تمرکز در تمامی معادلات 20 درصد افزایش می یابد اما با کاهش مقدار شیب نسبت به مقادیر اولیه ، مقدار زمان تمرکز در بعضی از روش ها تاحدود100 درصد نیز افزایش می یابد به عبارت بهتر حساسیت معادلات زمان تمرکز در مقادیر کم شیب به مراتب بالاتر می باشد . ارزیابی عملکرد روش های مختلف نیز حاکی از آن است که روش کالیفرنیا وکربای به ترتیب بیشترین وکمترین حساسیت را به پارامترطول آبراهه برخوردار می باشند.

کلیدواژه ها:

زمان تمرکز ، تحلیل حساسیت ، پارامترهای ژئومورفولوژیکی ، معادلات تجربی