بررسی تحلیلی - تطبیقی ورودی مساجد در دو دوره سامانیان و صفویان

معماری مساجد در ایران یک دنیا شور و هیجان و یک سکوت و آرامش با شکوه را به نمایش می گذارد که نماینده ذوقی سرشار از زیبایی شناسی است و منبعی جز ایمان مذهبی و الهام آسمانی نمی تواند داشته باشد. مساجد شامل اجزاء مختلفی چون گنبد، محراب، مناره، مقرنس، ورودی و شبستان می باشند و با نگاهی به اکثر مساجد در معماری ایرانی می توان گفت ورودی مساجد معمولا در قسمتی قرار دارد که در دو جانب آن مناره هایی مانند دو ستون بلند نهاده شده است. درب و ورودی در تفکر اسلامی از شان مقدس و جایگاه ویژه ای برخوردار است، چنانکه اصطلاح در رحمت الهی که می توان آن را استعاره از درب مسجد دانست شان مقدس درب را نشان می دهد که در قسمت ورودی مسجد قرار دارد. ناگزیر برای قرار گرفتن در مسجد باید از قسمت ورودی عبور کنیم، قسمتی که اهمیت بسزایی در نحوه درک فضای مسجد دارد. مساله مورد تحقیق در این نوشتار تحلیل، بررسی و مقایسه ی تطبیقی ورودی ها در مساجد در دوره سامانیان(شیوه خراسانی) و صفویان(شیوه اصفهانی) با مورد توجه قرار دادن این نکته که عصر صفویان نقطه اوجی در معماری اسلامی بوده است، می باشد. و هدف تحقیق کشف شیوه ورود و نوع ورودی و پی بردن به راز و رمز ورود به مساجد این دو دوره ی تاریخی و تفاوت آن ها است. که برای رسیدن به این هدف از روش تحقیق کیفی با استفاده از مقایسه، تطبیق و تحلیلاستفاده شده است.

کلیدواژه ها:

ورودی ، مسجد ، سامانیان ، صفویان