مکان یابی مدارس نمونه راهنمایی با تکنیک تاپسیس: مطالعه موردی شهر مراغه

در شرایط فعلی غشر عظیمی از جامعه را دانش آموزان تشکیل می دهند. کودکان باید در شرایطی پرورش یابند تا بتوانند ارتباط مناسب و هدفمند با محیط و جامعه خود برقرار سازند. متاسفانه با افزایش سریع جمعیت و مهاجرت مردم از روستاها به مراکز شهری و نبود نظام دقیق برنامه ریزی در اکثر شهرهای ایران و عدم مکانیابی صحیح کاربری شهرها- خصوصاً کاربری آموزشی- منجر به ناهماهنگی بین نیازها و خدمات ارائه شده از سوی مراکز آموزشی و استفاده کنندگان از فضاهای آوزشی شده است. همچنین روند رو به افزایش تعداد دانش آموزان و نبود زمین خالی مناسب جهت احداث مدارس از سوی دیگر موجب بروز مشکلات فراوانی در سطح آنها شده است. خدمات آموزشی از مهمترین خدمات شهری محسوب می شود که بایستی توزیع بهینه فضاهای آموزشی به لحاظ تأثیر مستقیم در آسایش و رفاه خانواده ها باید لحاظ شود و به همین خاطر بروز این مشکلات لزوم استفاده از روش های بهتر را در مکان یابی مدارس بیش از پیش آشکارتر می سازد. مدارس نمونه راهنمایی یکی از وجوه نظام آموزشی است که مولفه ها و برنامه ریزی و مکان یابی آن متفاوت با سایر مدارس است. شاخص هایی که جهت مکانیابی در این مقاله استفاده گردیده است شامل دسترسی ها، سازگاری، تراکم جمعیت، مطلوبیت، ویژگی های اقلیمی و فاصله پوششی از سایر مدارس می باشد. روش پژوهش حاضر توصیفی و تحلیلی بوده و هدف آن سامان دهی فضاهای آموزشی مناسب برای احداث مدارس دولتی نمونه در مقطع راهنمایی در سطح شهر مراغه می باشد. برای بررسی و اولویت بندی سایت های خالی، از مدل تاپسیس به عنوان یکی از برجسته ترین فنون تصمیم گیری چند معیاره در ارائه الگوی مناسب برای مکان یابی مراکز آموزشی استفاده شده است. نتایج حاصل از رتبه بندی مدل تاپسیس نشان می دهد که از بین 5 سایت خالی جهت احداث مدارس راهنمایی نمونه، سایت شماره 1 با مساحت 3596 متر مربع به دلیل دسترسی های مناسب، سازگاری مطلوب با سایر کاربری ها و پوشش مناسب از سایر مدارس در اولویت اول جهت احداث مدرسه قرار گرفت.

کلیدواژه ها:

مدارس نمونه دولتی ، مکانیابی ، تحلیل سایت ، کاربری ، مدل تاپسیس