بررسی خصوصیات مورفولوژیک ،فنولوژی و روش های تکثیر گیاه سنبله سه رگه ای Stachys trinervis Aitch & Hemsl

یکی از گیاهان مرتعی مهم و مراتع خراسان رضوی stachys trinervis است. این گونه بوته ای چند ساله از تیره Labiatae است. این تحقیق جهت مطالعه مورفولوژی گیاه و بررسی روش های تکثیر سنبله سه رگه ای صورت پذیرفت. نتایج بررسی مورفولوژیک این گونه در دامنه رو به جنوب، پرشیب رویش مناسبی دارد. خاک رویشگاه دارای بافت سندی لوم اسیدیته 8.06 هدایت الکتریکی 492 میکروزیمنس بود. ارتفاع متوسط این گیاه 39.3 سانتی متر، متوسط قطر طوقه 9.8 سانتی متر، متوسط عمق توسعه ریشه 31.5 سانتی متر، می باشد با توجه به ارزش دارویی سنبله سه رگه ای و نبود اطلاعات در زمینه روش تکثیر این گونه در این پژوهش به بررسی روش های شکستن خواب بذر و تکثیر گویشی این گونه پرداخته ایم. نتایج حاصل از آزمایشات جوانه زنی نشان داد بذر این گونه دارای خواب بود و روش های شکستن خواب بذر از جمله خراشیدگی با سمباده اسید سولفوریک ، پیش سرمادهی مرطوب در به مدت 8 7 6 5 4 3 2 1 هفته تیمار ترکیبی سرمادهی و خراشدهی پوسته انجام شد. نتایج آزمایشات شکستن خواب بذر نشان داد که فقط بیمار خراشیدگی با در صد جوانه زنی 15 بهترین تیمار بود. و بهترین روش برای تکثیر رویشی گونه S.trinervis استفاده از روش تقسیم بوته است. که در این روش تعدادی از پایه های سنبله سه رگه ای را از منطقه مورد مطالعه (روسای عارفی) انتخاب و به تعدادی بوته تقسیم و در زمین زراعی کاشته شد، نتایج نشان داد که 68% بوته های کاشته شده در شهریور ماه زنده مانده اند.

کلیدواژه ها:

تقسیم بوته ، سنبله سه رگه ای ، خواب بذر ، مورفولوژی ، تکثیر رویشی